Η ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Δυο φορές τον χρόνο εορτάζει πανηγυρικά η Εκκλησία μας τον Τίμιο Σταυρό. Μια για την ανεύρεση του την 6ην Μαρτίου του 326 μ.Χ. και μία κατά την Ύψωση του την 14ην Σεπτεμβρίου, στα εγκαίνια του Ναού της Αναστάσεως, που υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η ανεύρεση και ύψωση του Τιμίου Σταυρού, έγινε με τρόπον θαυμαστό από την Αγία Ελένη την Ισαπόστολον, που είχε μεταβή για προσκύνηση στους Άγιους Τόπους και με την εντολή του γιου της αυτοκράτορας Κωνσταντίνου να βρει τον Τίμιο Σταυρό, τον οποίον είχαν εξαφανίσει οι αντίχριστοι Εβραίοι και οι ειδωλολάτρες. Είχαν ρίξει και τους τρείς σταυρούς σε έναν βαθύ λάκκον και τον σκέπασαν με χώματα και πέτρες και πολλά σκουπίδια. Εκεί έμεινε ο Τίμιος Σταυρός για περισσότερα από τριακόσια χρόνια
Αμέσως μετά την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού η Αγ. Ελένη, έχτισε στον Γολγοθά τον Ναό της Αναστάσεως και στην συνέχεια τον Ναόν της Γεννήσεως στο Σπήλαιο της Βηθλεέμ και τον Ναό του Όρους των Ελαίων.
Και όταν ο Πατριάρχης Μακάριος έστησε τον Τίμιο Σταυρό στον ναόν του Πατριαρχείου για προσκύνηση από τον πιστό λαόν, ήταν η 14η Σεπτεμβρίου του 326 και γι' αυτό καθιερώθηκε από τότε να εορτάζεται το γεγονός της Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού από την Εκκλησία την ημέρα αυτή.
Την ίδιαν ήμερα εορτάζεται και η δεύτερη Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, που έγινε από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο (628 μ.Χ.), όταν νίκησε τους Πέρσες, οι οποίοι είχαν κλέψει τον Τίμιον Σταυρό απο τα Ιεροσόλυμα.
Σήμερα το μεγαλύτερο τεμάχιο του Τιμίου Σταυρού διασώζεται στον Άγιο Όρος, στην Ί. Μονή Ξηροποτάμου.
