Με το… αριστερό μπαίνει για μια ακόμη φορά, για χιλιάδες ασφαλισμένους και ανέργους η νέα χρονιά, οι οποίοι θα βρεθούν μπροστά σε νέες –γνωστές παρ’ όλα αυτά– περικοπές. Πρόκειται για αλλαγές που προβλέπονται σε νόμους που πάνε πίσω και από το 2002, κορυφώνονται όμως με το Μνημόνιο. Οι αλλαγές αφορούν ακόμη και τους χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι πλέον, για να λάβουν το ΕΚΑΣ θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας των 65 ετών, αλλά και τους ανέργους.
Αναλυτικά, οι αλλαγές είναι:
1. Μειώνεται το ποσοστό αναπλήρωσης στο 2% για τον συντάξιμο χρόνο του 2013 και του 2014. Αφορά ασφαλισμένους στο Δημόσιο, στα «ευγενή ταμεία» (ΔΕΚΟ, Τράπεζες) και στον ΟΑΕΕ, αφού σε αυτές τις περιπτώσεις υπολογίζονται τα δύο τελευταία έτη για το τελικό ύψος της σύνταξης.
2. Επίσης μειώνεται στο 73% το ποσοστό αναπλήρωσης της σύνταξης στο δημόσιο, για το διάστημα από 1.1.2008 και μετά, με βάση το νόμο Ρέππα από το 2002.
3. Μειώσεις έως 30% αναμένεται να προκληθούν στα εφάπαξ από 1.1.14, καθώς τίθεται σε εφαρμογή ο νέος μαθηματικός τύπος, που θα αποτελεί στο εξής τη βάση υπολογισμού του συγκεκριμένου βοηθήματος με βάση ατομικές μερίδες.
4. Μειώσεις επικουρικές, αρχικά μέσα από τον νέο Κανονισμό του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) που όπως έχει αποκαλύψει το Capital.gr έχει ήδη καταρτιστεί και αναμένεται να εγκριθεί από το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας.
5. Αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Με βάση το νόμο Λοβέρδου (ν.3863/2010) οι γυναίκες παλαιές ασφαλισμένες του ΙΚΑ (πριν από 1.1.93) κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2014 εάν έχουν 10.000 ένσημα και είναι 60 ετών και 6 μηνών, δηλαδή ένα εξάμηνο παραπάνω σε σχέση με το 2013. Επίσης, για εργαζόμενους με βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα απαιτούνται για συνταξιοδότηση 10.500 ένσημα από τα οποία τα 7.500 πρέπει να είναι ΒΑΕ. Το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά ένα έτος για μειωμένη σύνταξη στο 59ο και 6 μήνες και για πλήρη στο 61ο και 9 μήνες. Αύξηση παρατηρείται και για τους ένστολους κατά ενάμιση έτος. Όσοι συμπληρώσουν το 2014 24,5 έτη συντάξιμης υπηρεσίας θα μπορούν να βγουν στη σύνταξη όταν έχουν 30,5 έτη συντάξιμης υπηρεσίας. Για το 2013 το αντίστοιχο όριο είναι 29 έτη υπηρεσίας.
6. Αυξάνεται σε 7 έτη το 2014, από 6 που είναι για το 2013 το ανώτατο όριο των πλασματικών ετών που μπορούν να αξιοποιηθούν για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Προσοχή. Το 2013 είναι ο τελευταίος χρόνος που ισχύει η εξαγορά πλασματικού χρόνου για συνταξιοδότηση με όρους 2010.
7. Οι ασφαλιστικές εισφορές σε ΔΕΚΟ και Τράπεζες σύμφωνα με νόμο του 2008 που αναφέρεται όμως και ως μνημονιακή δέσμευση πλέον, πρέπει να μειωθούν στα επίπεδα του ΙΚΑ δηλαδή στο 20%, όταν είναι σχεδόν διπλάσιες. Το μέτρο επηρεάζει ασφαλισμένους και συνταξιούχους που προέρχονται από τον ΗΣΑΠ, τον ΟΣΕ, τα ΕΛΤΑ, τον ΟΤΕ, την ΕΤΕ, την Τράπεζα της Ελλάδος, την Εθνική Ασφαλιστική και την πρώην ΕΤΒΑ.
8. Αλλαγές δρομολογούνται στον ΟΑΕΕ, με στόχο την αύξηση των εσόδων. Εντός του 2014 αναμένεται να μεταφερθούν στα μητρώα του ΟΑΕΕ όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες βρίσκονται σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων και μέχρι σήμερα ασφαλίζονταν στον ΟΓΑ.
9. Επίσης, αναμένεται να εφαρμοστεί στον ΟΑΕΕ, από το νέο έτος η είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών σε μηνιαία βάση, αντί για κάθε δίμηνο που ισχύει έως τώρα.
10. Το ΕΚΑΣ κόβεται για όσους είναι κάτω των 65 ετών. Εκτιμάται ότι το μέτρο αφορά περίπου 60.000 άτομα.
11. Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού στο επίδομα ανεργίας, με αποτέλεσμα να μειώνεται σε όσους εργάζονται εποχικά. Συγκεκριμένα, το Μνημόνιο ορίζει πως το ανώτατο όριο ημερών επιδότησης σε βάθος τετραετίας. το 2014 είναι 400, από 450 που είναι το 2013. Αυτό σημαίνει ότι αν, εντός του 2014 συμπληρωθούν 400 ημέρες επιδότησης, ο άνεργος χάνει το επίδομα ανεργίας.
12. Ως αντίβαρο, θεσπίζεται επίδομα ανεργίας 200 ευρώ, σε μακροχρόνια ανέργους από 22 έως 66 ετών. Θα δοθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2014 σε μακροχρόνια ανέργους που έχουν εξαντλήσει την τακτική επιδότηση, εφόσον το ατομικό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ. Σε περίπτωση ζευγαριού το εισοδηματικό πλαφόν είναι 12.000 ευρώ και προσαυξάνεται κατά 586 ευρώ για κάθε ανήλικο παιδί.
13. Από τις αρχές του 2014, το Μνημόνιο προβλέπει την πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Ακόμη βέβαια δεν έχει υπογραφεί η απαιτούμενη υπουργική απόφαση.
14. Το Μνημόνιο προβλέπει μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9 μονάδες, σταδιακά από το 2014 έως το 2016, ως συνέχεια της μείωσης κατά 1,1% με την κατάργηση του ΟΕΚ και του ΟΕΕ. Το υπουργείο δεν έχει ακόμη νομοθετήσει, η τρόικα πιέζει, όμως φαίνεται πως τελικά η όποια μείωση θα ξεκινήσει από τα μέσα του 2014, όταν και θα διαφανεί η πορεία των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.