Παρόλο που τα ιχθυαποθέματα σταθεροποιούνται ή και αυξάνονται στο Βόρειο Ατλαντικό και κάποιες θάλασσες της Ευρώπης, η υπεραλίευση μαστίζει τη Μεσόγειο όλο και περισσότερο, προειδοποιεί μελέτη του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών.
Τα δεδομένα που συγκέντρωσαν ερευνητές του Κέντρου, τα οποία αφορούν εννέα βρώσιμα είδη, δείχνουν ότι η πίεση που δέχονται οι πληθυσμοί ψαριών επιδεινωνόταν συνεχώς την εικοσαετία 1990-2010, με την αλιεία γόνου να αυξάνεται κάθε χρόνο.
Αύξηση και στην αλιεία γόνου
Ιδιαίτερα Ανησυχητική είναι η διαπίστωση ότι στο διάστημα αυτό αυξανόταν και η αλιεία γόνου -όπως τονίζουν οι ερευνητές, αν αυτά τα νεαρά ψάρια αφήνονταν να ωριμάσουν και να αναπαραχθούν έστω και μία φορά, η κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων θα βελτιωνόταν σημαντικά.
«Η ευρωπαϊκή Κοινή Αλιευτική Πολιτική, η οποία βοήθησε στο να βελτιωθεί η κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων του Βορειοανατολικού Ατλαντικού, απέτυχε να οδηγήσει σε ανάλογα οφέλη για τα ιχθυαποθέματα της Μεσογείου» γράφουν οι ερευνητές του Κέντρου στην έγκριτη επιθεώρηση Current Biology.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι περιφερειακές κυβερνήσουν είναι ώρα να αρχίσουν να παίρνουν πιο σοβαρά την έρευνα και τη διαχείριση των ιχθυαποθεμάτων στη Μεσόγειο» λέει ο Παρασκευάς Βασιλακόπουλος, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.
Η παρακολούθηση των ιχθυαποθεμάτων στη Μεσόγειο είναι πιο δύσκολη από ό,τι σε άλλες περιοχές, καθώς η Μεσόγειος φιλοξενεί περισσότερα είδη ψαριών, τα οποία αλιεύονται από πολυάριθμα μικρά σκάφη με μια μεγάλη ποικιλία αλιευτικών εργαλείων.
Ειδικά τα συρόμενα δίχτυα βυθού προκαλούν μεγάλες βλάβες, καθώς συλλέγουν αδιακρίτως ενήλικα και ανήλικα ψάρια. Ψάρια που ζουν κοντά στο βυθό, όπως ο μπακαλιάρος (Merluccius merluccius), το μπαρμπούνι (Mullus surmuletus) και η κουτσομούρα (Mullus barbatus) πλήττονται ιδιαίτερα από την αλιεία γόνου.
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου, οι ερευνητές ζητούν καλύτερη επιτήρηση των αλιευτικών σκαφών, αυστηρότερη εφαρμογή των κανονισμών και εκπόνηση σχεδίων διαχείρισης για τα μεσογειακά νερά.
Δραματική κατάσταση
Τη δραματική κατάσταση στη Μεσόγειο αναγνωρίζει εξάλλου και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έκθεση που παρουσίασε η Κομισιόν πριν από λίγες εβδομάδες αναγνώριζε ότι το 96% των πληθυσμών βυθόβιων ψαριών στη Μεσόγειο υπεραλιεύεται, ενώ για τα πελαγικά είδη, όπως η σαρδέλα και ο γαύρος, το ποσοστό αυτό είναι τουλάχιστον 71%.
Την 1η Ιανουαρίου 2014 η ΕΕ έθεσε σε ισχύ την αναθεωρημένη Κοινή Αλιευτική Πολιτική, η οποία μεταξύ άλλων καθορίζει ανώτατα όρια για την αλιεία με βάση επιστημονικές γνωμοδοτήσεις.
Το νέο πλαίσιο περιορίζει επίσης την απόρριψη την πρακτική της απόρριψης νεκρών ψαριών, τα οποία πιάνονται στα δίχτυα ως «παράπλευρη απώλεια» της αλιείας άλλων ειδών.
Όμως, παρά την πρόοδο που φέρνει η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επέκριναν την ΕΕ για τη διατήρηση των επιδοτήσεων στα αλιευτικά σκάφη.
