Αντίθετη είναι η ΚΕΔΕ με την πρόβλεψη που υπάρχει στο «Σχέδιο νόμου για τη μεταφορά στην εθνική νομοθεσία της οδηγίας 2008/99/ΕΚ για την ποινική προστασία του περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με την οποία εφεξής τα πρόστιμα από τη συνέχιση λειτουργίας ΧΑΔΑ θα τα πληρώνουν οι δήμοι από τους ΚΑΠ.
Στις παρατηρήσεις της επί του σχεδίου νόμου, που κατατέθηκαν την Τρίτη 17 Ιανουαρίου, στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής από τον πρόεδρο της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Χωροταξίας της ΚΕΔΕ Γ. Κοτρωνιά σχετικά με το θέμα τονίζονται τα εξής:
«Στο άρθρο 44 αναφέρεται ότι τα πρόστιμα που επιβάλλονται στο ελληνικό κράτος για παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα απόβλητα και τη συνέχιση λειτουργίας των ΧΑΔΑ μετακυλίονται στους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα που έχουν ευθύνη διαχείρισης και λειτουργίας τους και παρακρατούνται από τους ΚΑΠ.
Αυτό μπορεί εκ πρώτης όψεως να δείχνει ότι φέρνει την πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση προ των ευθυνών της, ηθικά είναι άδικο, αφού η διαχείριση των στερεών αποβλήτων είναι μία διαδικασία η οποία περιέχει πράξεις και αποφάσεις που ξεκινούν από το κράτος, τις περιφέρειες, διοικητικές και αιρετές και φθάνει στους Δήμους και τους φορείς τους.
Ας αναρωτηθούμε με ποιο ηθικό δικαίωμα θα επιβληθεί πρόστιμο και μάλιστα περικόπτοντας τους ΚΑΠ για τα οικοδομικά απόβλητα όταν ουσιαστικά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει σαφές πλαίσιο.
Πως θα επιβληθεί πρόστιμο σ’ ένα Δήμο ο οποίος προωθεί την κατασκευή ΧΥΤΑ, ενώ ο όμορος Δήμος αρνείται να δεχθεί τη νέα θέση επειδή βρίσκεται στα διοικητικά του όρια.
Λέμε ναι στη λογική της ανάληψης των ευθυνών όμως η παρακράτηση των ΚΑΠ που προβλέπονται στα άρθρο 44 αποτελεί ουσιαστικά τιμωρία των πολιτών αφού οι ΚΑΠ έχουν σχέση με τα λειτουργικά έξοδα και τις αμοιβές προσωπικού. Το άρθρο πρέπει να αναδιατυπωθεί με τρόπο που να αποδίδει ευθύνη σ’ αυτούς που με τις ενέργειες ή την παρακώλυση ευθύνονται για πρόστιμα που επιβάλλονται στη χώρα».
Ευθύνη για τη συλλογή, αποκομιδή, διάθεση απορριμμάτων
Για το άρθρο 59, σημειώνεται ότι «η Αυτοδιοίκηση θέλει η ευθύνη συλλογής, αποκομιδής και διάθεσης να παραμείνει στους ΟΤΑ. Οι ΟΤΑ όμως θέλουν να έχουν την δυνατότητα με συνεργασίες με ιδιώτες να βελτιώνουν τόσο το παραγόμενο αποτέλεσμα όσο και το κόστος.
Τι δεν θέλει η αυτοδιοίκηση, δεν θέλει να αποδυναμωθούν οι υπηρεσίες της, να τα πάρουν όλα ιδιώτες και μετά από χρόνια, μέσα από μονοπωλιακές καταστάσεις, να αυξηθεί το κόστος το οποίο θα επιβαρύνει τους δημότες».
Συμμετοχή των ΟΤΑ στην ποινική προστασία του περιβάλλοντος
Η συμμετοχή των ΟΤΑ στην ποινική προστασία του περιβάλλοντος, τονίζει η ΚΕΔΕ, φαίνεται να περιορίζεται μόνο στη δυνατότητα να παρίστανται ως πολιτικοί ενάγοντες στο Δικαστήριο, ανεξάρτητα αν έχουν υποστεί ζημία προς υποστήριξη κατηγορίας και μόνο (άρθρο 8 παρ. 7). Στο συγκεκριμένο προτεινόμενο θεσμικό πλαίσιο θα μπορούσε να προβλέπεται η συνδρομή των ΟΤΑ σε περισσότερα στάδια, έτσι ώστε να καθίσταται περισσότερο ουσιαστική και αποτελεσματική η προστασία του περιβάλλοντος.
Ευθύνη φυσικών προσώπων
Στο άρθρο 7 προσδιορίζεται και η ευθύνη των φυσικών προσώπων που κατέχουν ιθύνουσα θέση σε νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου για την τήρηση των διατάξεων του νόμου από τους υφισταμένους του και τιμωρείται ως υπουργός για κάθε πράξη ή παράλειψη ανεξάρτητα αν δεν συμμετείχε σ’ αυτήν και υπαίτιοι ήταν υφιστάμενοί του. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο επισημαίνει η ΚΕΔΕ «θα φτάσουμε στο σημείο να μην βρίσκουμε μέλη για τα συμβούλια και τις επιτροπές».
ΦΟΔΣΑ
Η ΚΕΔΕ πιστεύει ότι όταν η Κυβέρνηση καταλήξει στην νομική τους μορφή (ανώνυμη ή σύνδεσμος) πρέπει να ενισχυθούν οικονομικά και να τους δοθεί η ευελιξία να στελεχωθούν με το απαιτούμενο προσωπικό.
Ανακύκλωση
Σημειώνει πως είναι μία διαδικασία η οποία κοστίζει στους Δήμους και πρέπει να υπάρξει καθεστώς επιχορήγησης ανάλογα με τους στόχους που επιτυγχάνει ο κάθε Δήμος (όπως γινόταν παλαιότερα).
Δημοτικό τέλος καθαριότητας
Πιστεύει πως πρέπει να συνδεθεί με το βάρος των στερεών αποβλήτων που παράγει ο πολίτης και θα πρέπει πρώτα πιλοτικά και κατόπιν γενικευμένα να αποτελέσει πρακτική ώστε τα δημοτικά τέλη καθαριότητας να συνδέονται με το βάρος και όχι με τα τετραγωνικά και το είδος χρήσης (κατοικία, αποθήκη κ.λπ.).
Ειδικό τέλος ταφής και Πράσινο Ταμείο
Το ειδικό τέλος ταφής πάει στο Πράσινο Ταμείο και διατίθεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων. Η ΚΕΔΕ επαναλαμβάνει το αίτημα να συμμετέχει εκπρόσωπος της Αυτοδιοίκησης στο Διοικητικό Συμβούλιο του Πράσινου Ταμείου και να υπάρχει διαφανής και αναλογικός τρόπος εκταμίευσης του 95% στους ΟΤΑ για περιβαλλοντικά έργα.
