ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ

Η αποτελεσματικότητα στην πάταξη της φοροδιαφυγής και τα πλεονάσματα του τρέχοντος έτους καθώς και των επόμενων ετών θα κρίνουν τον ρυθμό υλοποίησης του σχεδίου που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός για τη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών στα επιχειρηματικά κέρδη, τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων και του ΦΠΑ.

Το κυβερνητικό σχέδιο για τη μείωση της φορολογίας στους άμεσους και τους έμμεσους φόρους, θα γίνει βήμα προς βήμα. Κάθε βήμα θα πρέπει να εγκρίνεται από την τρόικα, ενώ βασική προϋπόθεση είναι να μην απειληθεί η σταθερή παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων.

Η προεργασία για τις αλλαγές στο φορολογικό πεδίο έχει ξεκινήσει στο υπουργείο Οικονομικών. Ήδη έχει συσταθεί ειδική επιτροπή η οποία θα αξιολογήσει τις προοπτικές μείωσης των φορολογικών συντελεστών στους άμεσους και έμμεσους φόρους και το δημοσιονομικό κόστος που θα προκύψει από τη μείωση της φορολογίας.

Ανώτατος παράγοντας του οικονομικού επιτελείου αναφέρει ότι το θέμα της φορολογίας θα τεθεί στην τρόικα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, καθώς ήδη έχει περιληφθεί «ρήτρα» στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο για μείωση της φορολογίας αν η ελληνική κυβέρνηση καταφέρει να πετύχει σταθερή υπέρ απόδοση των φορολογικών εσόδων και τηρούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι.

Φυσικά πρόσωπα

Πάντως, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να επιτευχθεί συμφωνία για σταδιακή μείωση των συντελεστών των φυσικών προσώπων πριν από το 2016. Και αυτό γιατί απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεκινήσει η μείωση των φορολογικών συντελεστών είναι να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο κάτι που αναμένεται στα τέλη του 2015. Το περιουσιολόγιο στο οποίο θα περιλαμβάνονται όλα τα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία 8,5 εκατομμυρίων φορολογουμένων θα αποτελέσει το ισχυρότερο «όπλο» για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων. Με βάση αυτό, θα γίνεται ο ηλεκτρονικός έλεγχος του «πόθεν έσχες» για την ακίνητη και κινητή περιουσία όλων των φορολογουμένων και θα παρακολουθούνται όλες οι συναλλαγές καθώς και η καταναλωτική συμπεριφορά των φορολογουμένων.

Το κυβερνητικό σχέδιο για τη μείωση της φορολογίας στα φυσικά πρόσωπα προβλέπει ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής να μην υπερβαίνει το 33% από 42% που ισχύει σήμερα. Ωστόσο στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι δεν μπορεί να μειωθεί μόνο ο ανώτατος συντελεστής χωρίς να μειωθούν και οι συντελεστές φορολόγησης των μεσαίων εισοδημάτων που έχουν πληγεί περισσότερο από κάθε εισοδηματική τάξη στα χρόνια των Μνημονίων.

Μέχρι να ξεκινήσει η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα το οικονομικό επιτελείο εξετάζει αλλαγές στον τρόπο παρακράτησης του φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και όσους αμείβονται με «μπλοκάκι» καθώς και μείωση ή ακόμη και κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, ενδεχόμενο που αφήνει ανοιχτό ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας με τον προϋπολογισμό του 2015.

Το σχέδιο που προωθείται προβλέπει την είσπραξη των φόρων στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων μέσα στο έτος, όπως γίνεται σήμερα με τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών. Δηλαδή μετά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης να μην προκύπτει επιπλέον φόρος για καταβολή. Με το νέο σύστημα παρακράτησης «πληρώνω την ώρα που εισπράττω» (pay as you earn) το υπουργείο θα εισπράττει όλο το ποσό των άμεσων φόρων των φυσικών προσώπων εντός του έτους, ενώ παράλληλα δεν θα δημιουργούνται νέα ληξιπρόθεσμα χρέη. Από τη στιγμή που θα προεισπράττονται σε μηνιαία βάση όλοι οι φόροι των φυσικών προσώπων, δεν θα υπάρχουν οφειλές που θα μένουν απλήρωτες για να καταλήξουν στην τεράστια δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών ή τουλάχιστον θα περιορισθούν σημαντικά τα ληξιπρόθεσμα χρέη.

ΦΠΑ
Το σχέδιο μείωσης του ΦΠΑ στο 12% από 23% που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και σκοντάφτει σε πολλούς σκοπέλους. Σύμφωνα με την τελευταία Οδηγία της Ε.Ε. για τον ΦΠΑ, η οποία ψηφίστηκε το 2006, ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από το 15% μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015, ενώ για να μειωθεί κάτω από το 15% από το 2016 και μετά θα πρέπει να τροποποιηθεί η ισχύουσα Οδηγία.

Αυτό σημαίνει ότι για να υλοποιηθεί η υπόσχεση του κ. Σαμαρά από το 2016 και μετά θα πρέπει το αργότερο μέχρι τα τέλη του 2015 να συμφωνήσουν και τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. σε ένα νέο κείμενο Οδηγίας για τον ΦΠΑ το οποίο θα προβλέπει τη μείωση του ελάχιστου κανονικού συντελεστή από το 15% στο 12% ή και χαμηλότερα.

Σε κάθε περίπτωση το εγχείρημα μείωσης του ΦΠΑ θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο δεδομένου ότι η τρόικα όχι μόνο ήταν αρνητική στη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13% αλλά επιμένει στην κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν σήμερα στα νησιά του Αιγαίου.

Αλλαγές στο σύστημα ΦΠΑ
Πάντως τρόικα και υπουργείο Οικονομικών έχουν συμφωνήσει ότι για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ η οποία εκτιμάται στα 10 δισ. ευρώ ετησίως, απαιτείται η απλοποίηση του όλου συστήματος.

Στη συμφωνία με την τρόικα μάλιστα έχει περιληφθεί πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία έως το τέλος Ιουνίου θα καθιερωθεί ένα όριο απαλλαγής από την υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ για μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με σχετικά μικρό τζίρο καθώς και για εργαζόμενους που αμείβονται με «μπλοκάκια» και εμπίπτουν στις διατάξεις σχετικά με τον ΦΠΑ.

Μια από τις προτάσεις που εξετάζεται είναι το όριο της απαλλαγής να τεθεί στα 25.000 ευρώ. Αν υιοθετηθεί η πρόταση για το όριο των 25.000 ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις των τεχνικών κλιμακίων, ένας στους δύο επιτηδευματίες (για την ακρίβεια, το 52% των επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών) θα σταματήσει να υποβάλλει περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και να αποδίδει κάθε μήνα ή κάθε τρίμηνο, ανάλογα με την κατηγορία των βιβλίων που τηρεί, τον φόρο στο Δημόσιο.

Από αυτό το 52% των επιτηδευματιών εισπράττεται μόλις το 4% των συνολικών εσόδων ΦΠΑ καθώς στη συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων το ισοζύγιο εισπράξεων και πληρωμών ΦΠΑ οδηγεί σε επιστροφές φόρου.

Μάλιστα, για τζίρο έως 10.000 ευρώ, σχεδόν καμία επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας δεν αποδίδει ΦΠΑ αλλά στο σύνολό τους εισπράττουν επιστροφές καθώς ο φόρος που έχουν εισπράξει είναι μικρότερος από αυτόν που έχουν καταβάλει. Στην περίπτωση αυτή πάντως όσοι τελικά εξαιρεθούν και με βάση το σημερινό σύστημα δικαιούνται επιστροφή ΦΠΑ, δεν θα την παίρνουν αλλά παράλληλα θα απαλλαγούν από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων και το κόστος που συνεπάγεται.

Παράλληλα, σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας προωθούνται συμπληρωματικές αλλαγές στο ΦΠΑ, σύμφωνα με τις οποίες:

1. Ξεκαθάρισμα αρχείου. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει αναλάβει το ξεκαθάρισμα της λίστας των υπόχρεων σε ΦΠΑ, με διαγραφή των ανενεργών επιχειρήσεων. Ηδη εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις έχουν κληθεί να υποβάλουν έως τις 20 Ιουνίου τις φορολογικές δηλώσεις ΦΠΑ ή παρακρατούμενων φόρων που «χρωστούν» στην εφορία ή να υποβάλουν εναλλακτικά δήλωση διακοπής εργασιών ή αδράνειας αν έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους. Στην αντίθετη περίπτωση, η εφορία θα προσδιορίσει κατ' εκτίμηση τον φόρο που οφείλουν ? για παράδειγμα από ΦΠΑ ? και θα τους στείλει το «ραβασάκι» για άμεση πληρωμή. Ο κατ' εκτίμηση φόρος παύει να ισχύει την επομένη υποβολής της δήλωσης που έχει παραληφθεί.

2. Ομάδα κρούσης για τον ΦΠΑ. Στο υπουργείο Οικονομικών θα δημιουργηθεί ειδική μονάδα για την καταπολέμηση της απάτης με ΦΠΑ.

3. Επιτάχυνση επιστροφών. Θα δημιουργηθεί ειδικό σύστημα ανάλυσης κινδύνου ώστε επιχειρήσεις με καλό ιστορικό πληρωμών και συμμόρφωσης με τους κανόνες ΦΠΑ να λαμβάνουν τις επιστροφές αυτόματα χωρίς έλεγχο.

Από τον Απρίλιο
Συμψηφισμοί ΦΠΑ

Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε ότι από τον Ιούλιο θα ξεκινήσει το ειδικό καθεστώς για την πληρωμή του ΦΠΑ στις συναλλαγές των επιχειρήσεων με ιδιώτες αλλά και το Δημόσιο, το οποίο αναμένεται να αποτελέσει τονωτική «ένεση» ρευστότητας αναμένεται για εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Με το νέο σύστημα η καταβολή του ΦΠΑ στο Δημόσιο θα πραγματοποιείται όταν το τιμολόγιο πληρωθεί ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσης του. Όπως είπε ο πρωθυπουργός το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί για υποκείμενους στο ΦΠΑ με τζίρο έως 500.000 ευρώ και από το επόμενο έτος θα επεκταθεί σε όσους έχουν τζίρο έως 2 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με το νέο καθεστώς:

1. Οι υποκείμενοι στο ΦΠΑ με ετήσιο κύκλο εργασιών κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο έως 500.000 ευρώ μπορούν να επιλέξουν την εφαρμογή του ειδικού καθεστώς απόδοσης ΦΠΑ.

2. Η πληρωμή του ΦΠΑ θα γίνεται μετά την είσπραξη του. Δηλαδή όταν μία επιχείρηση εκδίδει ένα τιμολόγιο είναι υπόχρεη για την καταβολή του ΦΠΑ μόνο όταν το τιμολόγιο πληρωθεί.

3. Για τα πρόσωπα που εντάσσονται στο ειδικό αυτό καθεστώς:

• Ο φόρος καθίσταται απαιτητός κατά το χρόνο είσπραξης του

• Ο φόρος εισροών εκπίπτεται κατά το χρόνο πληρωμής του τιμήματος ή μέρους αυτού που αφορά τις φορολογητέες πράξεις που λαμβάνουν από άλλους υποκείμενους στο φόρο.

4. Οι λήπτες παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εκπίπτουν το φόρο που αναλογεί στις πράξεις αυτές κατά το χρόνο πληρωμής του τιμήματος.

5. Στο ειδικό καθεστώς δεν υπάγονται οι ακόλουθες πράξεις:

• Παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών οι οποίες απαλλάσσονται από το φόρο.

• Εισαγωγές αγαθών και ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών.

• Πράξεις για τις οποίες υπόχρεος για την καταβολή του φόρου καθίσταται ο λήπτης των αγαθών ή υπηρεσιών.

• Λιανικές πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών.

• Πράξεις για τις οποίες ο τόπος φορολόγησης δεν βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας.

6. Η ένταξη στο ειδικό καθεστώς πραγματοποιείται με υποβολή δήλωσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, ισχύει από την έναρξη της επόμενης φορολογικής περιόδου και δεν μπορεί να παύσει πριν τη λήξη της επόμενης διαχειριστικής περιόδου.

7. Στο ειδικό καθεστώς δεν μπορεί να ενταχθούν φορολογούμενοι οι οποίοι αποδεδειγμένα κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων διαχειριστικών περιόδων δεν έχουν υποβάλλει δηλώσεις ΦΠΑ και εισοδήματος ή καταστάσεις πελατών ? προμηθευτών ή έχουν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις.

8. Δεν μπορούν να ενταχθούν στο ειδικό καθεστώς φορολογούμενοι πριν από την παρέλευση 12 μηνών από την έναρξη της δραστηριότητάς τους.

9. Οι υποκείμενοι στο φόρο που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς υποχρεούνται να αναγράφουν στα φορολογικά στοιχεία που εκδίδουν την ένδειξη «ειδικό καθεστώς καταβολής του φόρου κατά το χρόνο είσπραξης του φόρου».

10. Οι υποκείμενοι στο φόρο που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ υποχρεούνται να τηρούν τα λογιστικά αρχεία τους με τρόπο που να διαπιστώνονται οι εισπράξεις και οι πληρωμές τους της αντιπαροχής για παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούν ή λαμβάνουν και να παρέχουν ηλεκτρονικά πληροφορίες στη φορολογική διοίκηση για τις εν λόγω εισπράξεις και πληρωμές.

Επιχειρήσεις
Σε αντίθεση με τα φυσικά πρόσωπα η σταδιακή μείωση το συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων δεν αποκλείεται να ξεκινήσει νωρίτερα από το 2015. Όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στόχος είναι ο φορολογικός συντελεστής των επιχειρηματικών κερδών να μειωθεί σταδιακά από 26% στο 20% σε πρώτη φάση και μετά στο 15%.

ΠΗΓΗ  ΗΜΕΡΗΣΙΑ