Μια δήλωση «βόμβα» έκανε ο υπουργός υγείας Παναγιώτης Κουρουμπλής προαναγγέλλοντας ουσιαστικά δημόσιο και ιδιωτικό σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας.
Στο διάλογο που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο τον οποίο επισκέφθηκε, μετά από για να τον ενημερώσει για θέματα Υγείας και το μεταναστευτικό, ο υπουργός αναφέρθηκε στη δύσκολη κατάσταση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και σημείωσε: «Νομίζω όμως ότι αν ξεπεράσουμε και εμείς κάποιες αγκυλώσεις ιδεολογικές, ότι πρέπει όλοι να είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με ένα μικτό σύστημα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας μπορούμε και μέχρι τέλος του 2015 να στήσουμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας που είναι απαραίτητο στοιχείο για να μπορέσεις πραγματικά να πεις ότι έχεις ένα σύστημα».
Όπως εξήγησε «αν δεν αναχαιτίσεις πρωτογενώς τον πολίτη να μην προστρέχει στα νοσοκομεία, αυτή η εικόνα που έχουμε στα νοσοκομεία είναι ακριβώς γιατί δεν υπάρχει αυτός ο μηχανισμός στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας». Προανήγγειλε μάλιστα ότι «μέσα στο 2015 μπορούμε να προχωρήσουμε αυτά τα ζητήματα».
Αναλυτικότερα ο διάλογος των δύο ανδρών:
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας ακούω Υπουργέ μου.
Π.ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ: Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που μου δίνετε. Ήθελα να σας δω για δύο πράγματα:
Το ένα είναι το γενικότερο θέμα της Υγείας. Αντιμετωπίσαμε την κρίση του τραπεζικού συστήματος που επαπειλούσε με επιπρόσθετα προβλήματα τον χώρο της Υγείας και ιδιαίτερα του φαρμάκου, από πλευράς διαδικασίας ροής. Διότι εμπλέκονται πάρα πολλοί φορείς: εμπλέκονται οι βιομηχανίες, οι φαρμακευτικές ελληνικές και ξένες, οι φαρμακαποθήκες, τα φαρμακεία. Παρά ταύτα, πρέπει να πω ότι υπήρξε μια προσπάθεια και ένας συντονισμός και αντιμετωπίσαμε αυτή τη δυσκολία χωρίς να υπάρξει κανένα πρόβλημα στη ροή του φαρμάκου και στα νοσοκομεία και στην αγορά γενικά και στους πολίτες. Επιχειρήθηκαν να υπάρξουν ορισμένα φαινόμενα κερδοσκοπίας, αλλά υπήρξε αποφασιστική αντιμετώπιση. Και νομίζω ότι γενικά δεν παρουσιάστηκε κανένα πρόβλημα στον τομέα αυτόν.
Το δεύτερο ζήτημα που έχουμε είναι ότι η προβλεπόμενη δαπάνη για τα νοσοκομεία είναι 1388 για φέτος, σε σχέση με πέρυσι που ήταν 1620. Εκεί θα έχουμε μία δυσκολία. Ζητήσαμε ήδη να υπάρξει μία αύξηση του ορίου πληρωμών, γιατί έχουν ανάγκη τα νοσοκομεία, να πάμε τουλάχιστον στο επίπεδο του 2014. Υπάρχουν δύο θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά τη διαπραγμάτευση με την τρόϊκα: Εμείς είχαμε εξαγγείλει 4.500 προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Τα τελευταία 5 χρόνια λόγω όλων αυτών των δυσκολιών δεν έγιναν, έφυγε πάρα πολύς κόσμος κυρίως γιατί συνέπεσε η περίοδος της κρίσης με την ωρίμανση πολλών δικαιωμάτων συνταξιοδότησης σε πολλούς ανθρώπους μαζί, που μπήκαν στο σύστημα στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και συνέπεσε να συνταξιοδοτούνται αυτή την περίοδο. Έτσι έχουμε πάρα πολύ μεγάλο κενό.
Από αυτές τις προσλήψεις θα αιμοδοτηθεί το σύστημα. Αλλά αυτές έχουν και μια διαδικασία, όπως ξέρετε, ΑΣΕΠ και η άλλη διαδικασία με τους γιατρούς, που είναι ακόμα πιο χρονοβόρα, και έτσι αντιμετωπίζουμε αυτή τη δυσκολία με επικουρικό προσωπικό.
Πρέπει να σας πω ότι απ’αυτές τις 4.500 προσλήψεις, 700 μόνιμες προσλήψεις θα κατευθυνθούν για τα νοσοκομεία του Αιγαίου, της Θράκης, Δυτ.Μακεδονίας και Ηγουμενίτσας. Έκανα αυτή την πρόταση στον Πρωθυπουργό και έγινε δεκτή, για ευνόητους λόγους. Πρέπει δηλαδή αυτές οι περιοχές να οχυρωθούν κοινωνικά, η κοινωνική τους άμυνα πρέπει να είναι προτεραιότητα, κατά τη γνώμη μου. Και επειδή και πάλι, απότι φαίνεται, θα υπάρχει ένα όχι τόσο μεγάλο ενδιαφέρον, θα προωθήσουμε μια διάταξη όπου οι γιατροί θα έχουν δικαίωμα μετά από 5 χρόνια, αφού πάνε σε αυτές τις περιοχές, να επιλέγουν κενή θέση νοσοκομείου, όπου θέλουν να πάνε μετά. Προχωρά αυτή η διαδικασία, έχουμε πάρει τις εγκρίσεις από το Υπουργείο Οικονομικών.
Επίσης, υπήρχε ένα ζήτημα με τη φαρμακευτική δαπάνη. Εκεί μας έλεγαν ότι πρέπει να πέσει στο 1δις 600 εκ. Τελικά πείστηκαν ότι έπρεπε να μείνει στα 2 δις. Και έχουμε ένα θετικό στη διαπραγμάτευση που κάναμε με τη φαρμακοβιομηχανία την ελληνική και την πολυεθνική. Αλλάξαμε τα rebate με επιστροφή φόρου, που υπάρχει στη διαδικασία αυτή, τα κάναμε rebate όγκου που είναι και πιο διαφανής και δίκαιη διαδικασία. Απ’αυτήν θα πάρουμε 140 εκατ. από την 1η Ιανουαρίου του 2015, δηλαδή αναδρομικά. Και εκεί, υπάρχει το σκεπτικό να καλυφθούν τα 20 εκατ. για το 5ευρω και να κάνουμε και μία πρώτη προσπάθεια μείωσης της συμμετοχής των ανασφαλίστων και κυρίως των αδυνάτων στην ασφαλιστική συμμετοχή στα φάρμακα. Δηλαδή, είμαστε η μόνη χώρα που φτωχοί και πλούσιοι πληρώνουμε την ίδια ασφαλιστική συμμετοχή στο φάρμακο. Νομίζω ότι με αυτά τα λεφτά θα μπορέσουμε να ξεκινήσουμε μια τέτοια προσπάθεια μείωσης της συμμετοχής των αδυνάτων στο φάρμακο.
Επίσης, πρέπει να σας πω ότι κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια ως Υπουργείο για να στηρίξουμε – το λέγω με πολύ προσεκτικούς όρους γιατί καμιά φορά παρεξηγείται – την παραγωγή φαρμάκου στην Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει και τεχνογνωσία υψηλή, κύριε Πρόεδρε, και εταιρείες που είναι πάρα πολύ καλές. Επίσης έχει καλά επιστημονικά Ινστιτούτα και βέβαια πάρα πολλούς επιστήμονες. Νομίζω λοιπόν, ότι το να έχει κανείς στόχους η Ελλάδα να γίνει μία χώρα παραγωγής φαρμάκου, άλλωστε από έρευνες που έχει κάνει και το τραπεζικό σύστημα παλαιότερα, έχουν καταδείξει ότι είναι ένα από τα πλεονεκτήματα της χώρας. Εγώ έχω ρίξει πολύ μεγάλο βάρος σε αυτόν τον τομέα και θεωρώ ότι πρέπει να το στηρίξουμε πάση θυσία, γιατί μπορεί να δημιουργήσει και νέο πλούτο και θέσεις εργασίας και εξαγωγική δυνατότητα πολύ μεγάλη.
Τώρα, ένα κομμάτι που πρέπει να δούμε είναι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, γιατί με όλες τις εξελίξεις τα τελευταία χρόνια είμαστε σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Νομίζω όμως ότι αν ξεπεράσουμε και εμείς κάποιες αγκυλώσεις ιδεολογικές, ότι πρέπει όλοι να είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με ένα μικτό σύστημα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας μπορούμε και μέχρι τέλος του 2015 να στήσουμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας που είναι απαραίτητο στοιχείο για να μπορέσεις πραγματικά να πεις ότι έχεις ένα σύστημα. Διότι αν δεν αναχαιτίσεις πρωτογενώς τον πολίτη να μην προστρέχει στα νοσοκομεία, αυτή η εικόνα που έχουμε στα νοσοκομεία είναι αποτέλεσμα ακριβώς γιατί δεν υπάρχει αυτός ο μηχανισμός στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Και εκεί κάνουμε καλή προετοιμασία και πιστεύω ότι μέσα στο 2015 μπορούμε να προχωρήσουμε αυτά τα ζητήματα.
Τώρα, από εκεί και πέρα υπάρχει το ζήτημα με τους μετανάστες. Στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών στη Λετονία είχα πάρει μια πρωτοβουλία, αφού συνεννοήθηκα και με τους Ιταλούς και με τους Μαλτέζους και με τους Κυπρίους, που είμαστε οι χώρες επαφής με το Μεταναστευτικό. Θέσαμε λοιπόν το αίτημα να συζητηθεί εκτάκτως. Παρά τις επιφυλάξεις, τελικά τους πείσαμε και το συζητήσαμε.
Η εμπειρία μου απ΄αυτή την πρώτη επαφή, κύριε Πρόεδρε, ήταν πάρα πολύ δυσάρεστη. Διότι όταν περιέγραψε ο Μαλτέζος την εικόνα με τα πτώματα, που ήταν μια συγκλονιστική περιγραφή, πρέπει να σας πω ότι η αρνητική εντύπωσή μου προήλθε από το γεγονός ότι μετά όσοι πήραν τον λόγο, μόνον ένας-δυο έκαναν αναφορά στο ζήτημα. Σαν να μην υπήρξε. Δεν ξέρω πώς το αντιλαμβάνονται το θέμα. Εγώ εκεί έθεσα από την πλευρά μας το θέμα, ότι υφιστάμεθα και ως υγειονομικό σύστημα μεγάλο κόστος και σηκώνουμε μεγάλο φορτίο. Και μάλιστα τους είπα κάτι που μου είχαν πει εδώ ορισμένοι επιδημιολόγοι, ότι η ύπαρξη ανθεκτικών υγειονομικών συστημάτων στις χώρες επαφής μπορεί να προφυλάξει και την ίδια την Ευρώπη από ενδεχόμενες επιδημίες που μπορεί κάποια στιγμή να υπάρξουν. Και ζήτησα να έρθει στην Ελλάδα και να πάμε στα νησιά ο Επίτροπος Υγείας. Τελικά, δεν έγινε αυτό.
Τον Ιούνιο που πήγα στο Συμβούλιο Υπουργών στο Λουξεμβούργο έθεσα πάλι το θέμα να έρθουν οι συναρμόδιοι Επίτροποι να πάμε στα νησιά και βέβαια έθεσα και το θέμα τα συστήματα υγείας των 4 αυτών χωρών να ενισχυθούν οικονομικά. Διότι δεν είναι μόνον το ζήτημα της πρώτης αντιμετώπισης των ανθρώπων τη στιγμή που μπαίνουν και χρήζουν ιατροφαρμακευτικής φροντίδας. Οι άνθρωποι αυτοί, οι περισσότεροι, μπορεί να είναι ένα και δύο χρόνια στους δρόμους. Είναι πεσμένες οι αντοχές τους, είναι ευάλωτοι σε πυρετούς, σε ασθένειες. Άρα, τα συστήματα τα δικά μας συνεχώς πρέπει να έχουν ευθύνης φροντίδας γι’αυτούς τους ανθρώπους. Και το κόστος είναι μεγάλο. Έχουμε υποβάλει ένα αίτημα δια του ΚΕΛΠΝΟ, σε συνεννόηση και με τις άλλες χώρες, με τις οποίες έχουμε κάνει ένα συντονιστικό όργανο στον τομέα της Υγείας γι’αυτά τα ζητήματα με δική μας πρωτοβουλία.
Και τώρα, πηγαίνοντας στη Μυτιλήνη, βλέπει κανείς από κοντά την ένταση των προβλημάτων. Μέχρι που μου έλεγαν οι άνθρωποι στο νοσοκομείο: Εδώ, για να κάνουμε σωστή δουλειά πρέπει να έχουμε και διερμηνείς. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος που μιλά αφγανικά να τον καταλάβει ένας γιατρός; Δηλαδή υπάρχουν επιμέρους ζητήματα που προκύπτουν, που αν δεν τα λύσεις για να έχεις μια καλή λειτουργία, δεν μπορεί να έχεις και αποτελεσματικότητα. Και μου έλεγαν στο νοσοκομείο της Μυτιλήνης, πόσο μεγάλο είναι το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν ανάγκη να έχουν νοσοκομειακή φροντίδα πλέον, όχι εξωνοσοκομειακή.
Μετά από όλα αυτά, έχω κάνει τη σκέψη να υποβάλλω μία δεύτερη πρόταση για όλα τα νοσοκομεία του Αιγαίου που αυτή τη στιγμή έχουν αναλάβει να στηρίξουν όλον αυτό τον κόσμο, είτε είναι μετανάστες είτε είναι πρόσφυγες, γιατί βρίσκει και εμάς αυτή η συγκυρία σε μια περίοδο δύσκολη για το υγειονομικό σύστημα.
Έτσι, εν περιλήψει και κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω ότι το Μεταναστευτικό – το είπα και χτες σε μία σύσκεψη που είχαμε στο Μέγαρο Μαξίμου – απειλεί να μας πνίξει ως χώρα. Οι διαστάσεις που μπορεί να λάβει είναι εκρηκτικές και πρέπει αυτή η πρωτοβουλία που είπατε να γίνει μία Σύνοδος Κορυφής για να συζητηθεί το θέμα να γίνει. Δεν μπορεί να μένουν οι Ευρωπαίοι σε απόσταση από αυτά τα ζητήματα. Είναι υπαρκτά, είναι για την ίδια την Ευρώπη. Δεν αντέχουμε πλέον ως χώρα, γιατί εκείνο που διαπίστωσα στη Μυτιλήνη είναι ότι ο κόσμος, παρότι τους βλέπει και θέλει να τους βοηθήσει, μπαίνουν στο νησί από όλες τις πλευρές. Φανταστείτε λοιπόν αύριο οι δουλέμποροι να αποφασίσουν να ρίξουν 10.000 κόσμο σε μια-δυο μέρες. Πώς θα αντιμετωπισθεί αυτή η κατάσταση;
Και επειδή το ζήτημα παίρνει πλέον εκρηκτικές διαστάσεις, θα πρέπει να εξαντλήσουμε τις προσπάθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να αντιληφθούν ότι το ζήτημα δεν μπορεί να χρεώνεται ως ελληνικό, γιατί τελικά και οι άλλες χώρες κάπως βρίσκουν τρόπο να σπρώχνουν τα πράγματα προς τα εδώ, εμείς έχουμε μεγάλες ακτογραμμές… Εγώ αισθάνομαι ότι το ζήτημα αυτό απειλεί τη χώρα κυρίως από πλευρά κοινωνικού προβλήματος.
Αυτά ήθελα να σας πω και σας ευχαριστώ για τον χρόνο που μου δίνετε και την προσοχή.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ευχαριστώ πολύ για την ενημέρωση, ιδίως για το ζήτημα των προβλημάτων υγείας που προκύπτουν από το μείζον θέμα του Μεταναστευτικού. Γιατί αυτό είναι το κύριο αντικείμενο της συνάντησής μας, μετά από την επίσκεψή σας στη Λέσβο και ιδίως στην περιοχή της Μυτιλήνης.
Έχω τονίσει επανειλημμένα ότι το Μεταναστευτικό σήμερα, με την όξυνση την οποίαν έχει, με την ιδιομορφία την οποίαν έχει, συνιστά ένα ζήτημα όχι μόνον ασφάλειας, αλλά κυρίως ζήτημα ανθρωπισμού. Ένα τέτοιο ζήτημα, στην έκταση την οποίαν έχει λάβει, δεν είναι δυνατόν, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά να αντιμετωπισθεί από κοινού, να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Αυτό, άλλωστε, είναι υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των οργάνων της. Γιατί από το 2008 υπάρχει το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, το οποίο καθορίζει συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Σε 5 πυλώνες το Σύμφωνο αυτό προσδιορίζει συγκεκριμένες υποχρεώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δυστυχώς, κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα της Μετανάστευσης και ιδίως στο ζήτημα του Ασύλου, όπως επίσης και στο θέμα της Υγείας το οποίο μου αναφέρατε, δεν υπάρχει.
Γι’αυτό έχω τονίσει ότι είναι ανάγκη, αμέσως, να συγκληθεί Σύνοδος Κορυφής, που θα αντιμετωπίσει το θέμα αυτό. Η Σύνοδος Κορυφής του Ιουνίου δεν το αντιμετώπισε, είναι γνωστό αυτό. Και σε αυτήν την προσπάθεια πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τον ΟΗΕ, κυρίως για τα θέματα Ασύλου. Είναι γνωστό ότι τα θέματα Ασύλου ανήκουν και στα Ηνωμένα Έθνη και κυρίως στην Ύπατη Αρμοστεία. Άρα, αυτή η Σύνοδος Κορυφής πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τον ΟΗΕ και να καταλάβουμε ότι πλέον στην Ευρώπη το ζήτημα αυτό είναι θέμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Αλληλεγγύης, η οποία δεν είναι δυνατόν να μην εκφράζεται, όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα θέμα ανθρωπισμού, σαν κι αυτό το οποίο σήμερα μου αναφέρατε και το οποίο είναι γνωστό τοις πάσι.
Ευχαριστώ λοιπόν, γιατί επισημάνατε αυτά τα θέματα. Και σας διαβεβαιώ ότι από την πλευρά μου θα κάνω ό,τι μπορώ προς αυτήν την κατεύθυνση και από πλευράς Ελλάδας και από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαίρομαι γιατί έχουν και άλλες απόψεις ακουστεί προς αυτήν την κατεύθυνση, με κορυφαία την περίπτωση της Καγκελαρίου της Γερμανίας, της κυρίας Μέρκελ, βεβαίως για το θέμα του Ασύλου. Όπου τόνισε την ανάγκη πλέον διαμόρφωσης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής Ασύλου, υπό τις νέες, τραγικές δυστυχώς, συνθήκες που αντιμετωπίζουμε. Σας ευχαριστώ και πάλι και θα συνεχίσουμε την συζήτησή μας κατ’ιδίαν.
