Η πρόσφατη πράξη της Τράπεζας της Ελλάδος με αριθμό
42/30-5-2014 που αφορά στο πλαίσιο εποπτικών υποχρεώσεων για τη διαχείριση των
ανοιγμάτων σε καθυστέρηση και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στοχεύει περισσότερο στις ακολουθητέες από τις
τράπεζες διαδικασίες, πάρα αποτελεί ουσιαστική
τομή στην αντιμετώπιση, ακόμα δε λιγότερο στην επίλυση του ζητήματος της
υπερχρέωσης.
Η κοινωνία, υπό το βάρος της δυσμενούς οικονομικής
κατάστασης, βρίσκεται ήδη στο επόμενο
στάδιο, και η Τράπεζα της Ελλάδος προσπαθεί εκ των υστέρων να προσδιορίσει ένα πλαίσιο ρύθμισης των
οφειλών των υπερχρεωμένων προσώπων.
Με τρεις εξαιρέσεις, οι προβλεπόμενοι τύποι
ρυθμίσεων στο Παράρτημα 1 επιβεβαιώνουν
την άρνηση του τραπεζικού συστήματος να επωμισθεί ουσιαστικά κάποιο από το
κόστος της οριστικής διευθέτησης των ήδη από ετών μη εξυπηρετούμενων
δανείων. Είναι βέβαιο ότι οι
δανειολήπτες που θα βρεθούν αφενός να επιβαρύνονται με όλα τα έξοδα της
υλοποίησης των λύσεων αυτών (αφού τα έξοδα αυτά δεν επιβάλλονται στις
τράπεζες), αλλά και επιπλέον με το βάρος
της πλήρους εξόφλησης των οφειλών τους (αφού όλοι σχεδόν οι τύποι ρυθμίσεων που
αναφέρονται στην Πράξη προϋποθέτουν την πλήρη εξόφληση), σύντομα θα
αποθαρρυνθούν.
Οι μόνες πιο τολμηρές προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι
η μόνιμη μείωση του επιτοκίου ή του συμβατικού περιθωρίου, η μερική διαγραφή
των χρεών και η ανταλλαγή ενός στεγαστικού δανείου με
άλλο μικρότερης αξίας. Ακόμα και η
Τράπεζα της Ελλάδος φαίνεται να αναγνωρίζει ότι ορισμένα επιτόκια είναι υπερβολικά υψηλά.
Από την πράξη της Τράπεζας της Ελλάδος ελλείπουν
όμως δύο βασικές ασφαλιστικές δικλείδες που παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην
επιτυχία των οιωνδήποτε ρυθμίσεων. Αφενός
βασικός παράγοντας στη ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων είναι ο
υπολογισμός της ρύθμισης με βάση τις πραγματικές ανάγκες διαβίωσης των
υπερχρεωμένων, όχι με σκοπό την εξαθλίωση αυτών, αλλά με γνώμονα τη διατήρηση
εντός επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσής αυτών και των οικογενειών τους.
Επιπλέον
βασικός παράγοντας είναι η ύπαρξη ενός ορατού ορίζοντα αποπληρωμής των χρεών, ορίζοντας
όμως που ελλείπει παντελώς από όλους τους προτεινόμενους τύπους διευθέτησης. Για να είναι Οριστική η όποια Διευθέτηση, όπως
ευαγγελίζεται η Πράξη της Τράπεζας της Ελλάδος, οι δύο παράγοντες πρέπει να
ληφθούν σοβαρά υπόψιν.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ και η ΠΟΜΕΚ «Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ» θεωρούν ότι για
την οριστική επίλυση του προβλήματος
των καθυστερούμενων δανείων, είναι απολύτως αναγκαία η προσαρμογή στις
πραγματικές σημερινές συνθήκες και στις πραγματικές δυνατότητες των
δανειοληπτών. Αναμένουμε να δούμε ποιες συγκεκριμένες πιο τολμηρές πρωτοβουλίες
θα λάβει η Τράπεζα της Ελλάδος, ώστε επιτέλους να προχωρήσουν οι τράπεζες σε υιοθέτηση συγκεκριμένων βιώσιμων ρυθμίσεων
των οφειλών. Η καθυστέρηση στη ρεαλιστική
αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερχρέωσης μόνο αποτέλεσμα έχει τη
διόγκωσή του.