Γραφείο Νίκου Χρυσόγελου ευρωβουλευτή Οικολόγων Πράσινων/ Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο
Εξυγίανση δημοσιονομικών ναι, διάλυση της υγείας όχι.
Επιστολή Νίκου Χρυσόγελου για τον κίνδυνο διακοπής λειτουργίας των δομών ψυχικής υγείας και άλλα προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας στα νησιά
Επιστολή διαμαρτυρίας προς το Υπουργείο Υγείας σχετικά με τον επικείμενο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας των δομών ψυχικής υγείας και άλλα προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας στα νησιά απέστειλε ο Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας τροφίμων αλλά και Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου (Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου).
Στην επιστολή του ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας τους και καλεί το υπουργείο να πράξει κάθε δυνατή ενέργεια ώστε να τηρηθεί η δέσμευση– υποχρέωση του Ελληνικού κράτους, τόσο προς τους πολίτες ψυχικά ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με την σε απολύτως λογικά πλαίσια αναγκαία και σε τακτική βάση οικονομική ενίσχυση, από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.
Επισημαίνει, επίσης, ότι η γραφειοκρατική προσέγγιση που διαπερνάει ακόμα και σήμερα τη λειτουργία των υπηρεσιών οδηγεί σε παράλογες απαιτήσεις που θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την υγεία των ασθενών και επιβαρύνουν δυσανάλογα τους νησιώτες, όπως για παράδειγμα η απαίτηση του ΕΟΠΥΥ πρόσφατη εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την οποία απαιτείται ακόμα και από ασθενείς που είναι καθηλωμένοι στο κρεβάτι ή έχουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης να μετακινούνται από τα νησιά μια φορά το χρόνο για να κάνουν ανάλυση αερίων αίματος ή κορεσμού, προκειμένου να τους καλύπτεται μέρος της δαπάνης για παροχή οξυγόνου, η απαίτηση να έχουν γνωμάτευση πνευμολόγου οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όταν σε πολλά νησιά δεν υπάρχει καν γιατρός.!
Ο Νίκος Χρυσόγελος επισημαίνει ότι η ορθολογική αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας και των κοινωνικών παροχών μπορεί και πρέπει να έχει στο κέντρο της την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών που έχουν πράγματι ανάγκη, την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας, την πρόσβαση όλων των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας όπως θέτει ως στόχο και το ευρωπαϊκό πολυετές πλαίσιο για τη στρατηγική υγείας. Η μείωση των δαπανών, τονίζει ο Νίκος Χρυσόγελος, μπορεί να προέλθει μέσα από την καλύτερη οργάνωση των υπηρεσιών υγείας, την παροχή αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας ώστε να μην μεταφέρεται το κύριο βάρος στα νοσοκομεία που έχουν υψηλό κόστος, τη διαφάνεια και την αντιμετώπιση της διαφθοράς καθώς και με επιλογή καλύτερων αλλά πιο φτηνών τεχνολογιών και φαρμάκων.
Αναλυτικά η παρέμβαση για τα θέματα κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας
Κίνδυνος διακοπής λειτουργίας δομών ψυχικής υγείας
Στην επιστολή του ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας τους και καλεί το υπουργείο να πράξει κάθε δυνατή ενέργεια ώστε να τηρηθεί η δέσμευση– υποχρέωση του Ελληνικού κράτους, τόσο προς τους πολίτες ψυχικά ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με την σε απολύτως λογικά πλαίσια αναγκαία και σε τακτική βάση οικονομική ενίσχυση, από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, και πιο συγκεκριμένα:
Να μεριμνήσει για τη νόμιμη αύξηση της τακτικής οικονομικής ενίσχυσης σε 90.000.000 ευρώ, ώστε να είναι εφικτή η κάλυψη των δαπανών, των μονάδων, του 2012 και του ελλείμματος του 2011
Να δεσμευτεί εγγράφως για τη συνέχιση λειτουργίας των Μονάδων για το 2013 καθώς και για την υπογραφή Συμβάσεων πενταετούς διάρκειας με τους Φορείς τους για τη λειτουργία των Μονάδων Ψυχικής Υγείας με αμοιβαίες δεσμεύσεις.
Ο Νίκος Χρυσόγελος τονίζει στην επιστολή του ότι το δίκτυο των Μονάδων Ψυχικής Υγείας παρέχει υπηρεσίες και καλύπτει πάγιες και απαραίτητες ανάγκες δημόσιας υγείας (στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης - οικοτροφεία, ξενώνες, κέντρα ημέρας και προστατευμένα διαμερίσματα) στα οποία διαβιούν πλέον περί τα 1.540 άτομα, και Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας που εξυπηρετούν περίπου 35.000 ψυχικά ασθενείς. Επισημαίνει επίσης ότι η υποβάθμιση λειτουργίας των μονάδων θέτει σε κίνδυνο την ψυχική υγεία, την υγεία και τη ζωή των ψυχικά πασχόντων, καθώς και των παιδιών και εφήβων που εξυπηρετούνται, και μάλιστα σε μια δυσμενή ιστορική συγκυρία που η χώρα μας και οι πολίτες της το έχουν ανάγκη. Πολύ περισσότερο που πρόκειται για ψυχικά πάσχοντες, ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα έχουν βγει σχετικά πρόσφατα από ψυχιατρεία (άσυλα) που έχουν ήδη κλείσει (Πέτρα Ολύμπου, Χανίων, Κέρκυρας, Τρίπολης και Νταού Πεντέλης) και δεν έχουν καν που να πάνε. Πρόκειται, επίσης, για ολόκληρες γεωγραφικές περιοχές, όπως οι Κυκλάδες, η Θράκη, η Φωκίδα, η Κεντρική Μακεδονία, η Θεσσαλία, η Χίος που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς καμία δημόσια ψυχιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη, σε μια εποχή κατά την οποία η κρίση έχει επιπτώσεις και στην υγεία.
Συμπληρωματικά ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται επιπλέον στο ότι το θέμα της κανονικής χρηματοδότησης των Μονάδων έχει συνδεθεί με το θέμα του Οικονομικού Ελέγχου των Μη Κερδοσκοπικών Οργανισμών, και υπογραμμίζει ότι οποιοσδήποτε έλεγχος δεν μπορεί να οδηγεί σε διακοπή ενός προγράμματος που έχει άμεση σχέση με την υγεία χιλιάδων πολιτών.
Σχετικά ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε: «Επειδή αναγνωρίζω την επιστημονική και κοινωνική προσφορά που έχουν προσφέρει όσα χρόνια δραστηριοποιούνται οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), στο δύσκολο έργο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης χάριν του δημοσίου συμφέροντος και προς όφελος των ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους, θεωρώ ότι με τον τρόπο αυτό παραβιάζονται ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), και όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε καταδίκες της Ελλάδας στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να εκθέσουν ταυτόχρονα τη Χώρα μας προς τους Διεθνείς Οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, με τα υπέρογκα χρέη που δημιουργούνται έναντι ιδιωτικών και δημόσιων νομικών προσώπων, καθώς και φυσικών προσώπων, εκτίθεται η Ελλάδα, στον κίνδυνο διακοπής της χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, βάσει των προβλέψεων του Συμφώνου «Spidla» και του Προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» Γ, αλλά και στον κίνδυνο επιστροφής κονδυλίων για αναξιοπιστία και αναποτελεσματικότητα του Ελληνικού κράτους»
Παράλογες ρυθμίσεις για τους νησιώτες
Ο Νίκος Χρυσόγελος διαμαρτύρεται επίσης για την πρόσφατη εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την οποία απαιτείται ακόμα και από ασθενείς που είναι καθηλωμένοι στο κρεβάτι ή έχουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης να μετακινούνται από τα νησιά μια φορά το χρόνο για να κάνουν ανάλυση αερίων αίματος ή κορεσμού, προκειμένου να τους καλύπτεται μέρος της δαπάνης για παροχή οξυγόνου.
Τονίζει ότι μια τέτοια απόφαση δείχνει πλήρη άγνοια των συνθηκών που επικρατούν στα νησιά, επιβαρύνει τους ασθενείς με επιπλέον κόστος αλλά και εκθέτει την ίδια τη ζωή τους με άσκοπες κι επικίνδυνες μετακινήσεις
Σχετικά ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε: «Είναι αδιανόητο η προσπάθεια εξυγίανσης των δημοσιονομικών της υγείας να γίνεται με τρόπος που απειλούν την υγεία ή και την ίδια τη ζωή των πολιτών, ενώ υπάρχουν άλλα μέτρα και πολιτικές που θα συνέβαλλαν ταυτοχρόνως στην ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων και τη βελτίωση της απόδοσης των συστημάτων και υπηρεσιών υγείας. Η αντιμετώπιση της διαφθοράς και η δαιφάνεις, η έμφαση στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας, η επιλογή καλύτερων αλλά πιο φτηνών τεχνολογιών και φαρμάκων, καθώς και η παροχή αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα στα νησιά, δεν θα βελτίωνε μόνο την ποιότητα ζωής των πολιτών σε μια περίοδο που έχουν υποστεί βίαιη αφαίρεση εισοδημάτων αλλά και τα οικονομικά της υγείας, όπως αποδεικνύεται από την ευρωπαϊκή εμπειρία, πανεπιστημιακές έρευνες αλλά και τα εμπειρικά στοιχεία που διαθέτουν τα κέντρα υγείας και το ιατρικό προσωπικό. Η διατήρηση της υγείας αλλά και η έγκαιρη αντιμετώπιση σε πρωτοβάθμιο επίπεδο των προβλημάτων υγείας μπορεί να μειώσει το κόστος των υπηρεσιών υγείας, να αποσυμφωρήσει τα νοσοκομεία – σήμερα έχει αυξηθεί κατά 30% η αύξηση ασθενών – καθώς και το κόστος περίθαλψης και να βελτιώσει τη δημόσια υγεία»
Εξυγίανση δημοσιονομικών ναι, διάλυση της υγείας όχι.
Επιστολή Νίκου Χρυσόγελου για τον κίνδυνο διακοπής λειτουργίας των δομών ψυχικής υγείας και άλλα προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας στα νησιά
Επιστολή διαμαρτυρίας προς το Υπουργείο Υγείας σχετικά με τον επικείμενο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας των δομών ψυχικής υγείας και άλλα προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας στα νησιά απέστειλε ο Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας τροφίμων αλλά και Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου (Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου).
Στην επιστολή του ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας τους και καλεί το υπουργείο να πράξει κάθε δυνατή ενέργεια ώστε να τηρηθεί η δέσμευση– υποχρέωση του Ελληνικού κράτους, τόσο προς τους πολίτες ψυχικά ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με την σε απολύτως λογικά πλαίσια αναγκαία και σε τακτική βάση οικονομική ενίσχυση, από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.
Επισημαίνει, επίσης, ότι η γραφειοκρατική προσέγγιση που διαπερνάει ακόμα και σήμερα τη λειτουργία των υπηρεσιών οδηγεί σε παράλογες απαιτήσεις που θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την υγεία των ασθενών και επιβαρύνουν δυσανάλογα τους νησιώτες, όπως για παράδειγμα η απαίτηση του ΕΟΠΥΥ πρόσφατη εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την οποία απαιτείται ακόμα και από ασθενείς που είναι καθηλωμένοι στο κρεβάτι ή έχουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης να μετακινούνται από τα νησιά μια φορά το χρόνο για να κάνουν ανάλυση αερίων αίματος ή κορεσμού, προκειμένου να τους καλύπτεται μέρος της δαπάνης για παροχή οξυγόνου, η απαίτηση να έχουν γνωμάτευση πνευμολόγου οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όταν σε πολλά νησιά δεν υπάρχει καν γιατρός.!
Ο Νίκος Χρυσόγελος επισημαίνει ότι η ορθολογική αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας και των κοινωνικών παροχών μπορεί και πρέπει να έχει στο κέντρο της την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών που έχουν πράγματι ανάγκη, την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας, την πρόσβαση όλων των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας όπως θέτει ως στόχο και το ευρωπαϊκό πολυετές πλαίσιο για τη στρατηγική υγείας. Η μείωση των δαπανών, τονίζει ο Νίκος Χρυσόγελος, μπορεί να προέλθει μέσα από την καλύτερη οργάνωση των υπηρεσιών υγείας, την παροχή αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας ώστε να μην μεταφέρεται το κύριο βάρος στα νοσοκομεία που έχουν υψηλό κόστος, τη διαφάνεια και την αντιμετώπιση της διαφθοράς καθώς και με επιλογή καλύτερων αλλά πιο φτηνών τεχνολογιών και φαρμάκων.
Αναλυτικά η παρέμβαση για τα θέματα κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας
Κίνδυνος διακοπής λειτουργίας δομών ψυχικής υγείας
Στην επιστολή του ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας τους και καλεί το υπουργείο να πράξει κάθε δυνατή ενέργεια ώστε να τηρηθεί η δέσμευση– υποχρέωση του Ελληνικού κράτους, τόσο προς τους πολίτες ψυχικά ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με την σε απολύτως λογικά πλαίσια αναγκαία και σε τακτική βάση οικονομική ενίσχυση, από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, και πιο συγκεκριμένα:
Να μεριμνήσει για τη νόμιμη αύξηση της τακτικής οικονομικής ενίσχυσης σε 90.000.000 ευρώ, ώστε να είναι εφικτή η κάλυψη των δαπανών, των μονάδων, του 2012 και του ελλείμματος του 2011
Να δεσμευτεί εγγράφως για τη συνέχιση λειτουργίας των Μονάδων για το 2013 καθώς και για την υπογραφή Συμβάσεων πενταετούς διάρκειας με τους Φορείς τους για τη λειτουργία των Μονάδων Ψυχικής Υγείας με αμοιβαίες δεσμεύσεις.
Ο Νίκος Χρυσόγελος τονίζει στην επιστολή του ότι το δίκτυο των Μονάδων Ψυχικής Υγείας παρέχει υπηρεσίες και καλύπτει πάγιες και απαραίτητες ανάγκες δημόσιας υγείας (στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης - οικοτροφεία, ξενώνες, κέντρα ημέρας και προστατευμένα διαμερίσματα) στα οποία διαβιούν πλέον περί τα 1.540 άτομα, και Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας που εξυπηρετούν περίπου 35.000 ψυχικά ασθενείς. Επισημαίνει επίσης ότι η υποβάθμιση λειτουργίας των μονάδων θέτει σε κίνδυνο την ψυχική υγεία, την υγεία και τη ζωή των ψυχικά πασχόντων, καθώς και των παιδιών και εφήβων που εξυπηρετούνται, και μάλιστα σε μια δυσμενή ιστορική συγκυρία που η χώρα μας και οι πολίτες της το έχουν ανάγκη. Πολύ περισσότερο που πρόκειται για ψυχικά πάσχοντες, ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα έχουν βγει σχετικά πρόσφατα από ψυχιατρεία (άσυλα) που έχουν ήδη κλείσει (Πέτρα Ολύμπου, Χανίων, Κέρκυρας, Τρίπολης και Νταού Πεντέλης) και δεν έχουν καν που να πάνε. Πρόκειται, επίσης, για ολόκληρες γεωγραφικές περιοχές, όπως οι Κυκλάδες, η Θράκη, η Φωκίδα, η Κεντρική Μακεδονία, η Θεσσαλία, η Χίος που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς καμία δημόσια ψυχιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη, σε μια εποχή κατά την οποία η κρίση έχει επιπτώσεις και στην υγεία.
Συμπληρωματικά ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρεται επιπλέον στο ότι το θέμα της κανονικής χρηματοδότησης των Μονάδων έχει συνδεθεί με το θέμα του Οικονομικού Ελέγχου των Μη Κερδοσκοπικών Οργανισμών, και υπογραμμίζει ότι οποιοσδήποτε έλεγχος δεν μπορεί να οδηγεί σε διακοπή ενός προγράμματος που έχει άμεση σχέση με την υγεία χιλιάδων πολιτών.
Σχετικά ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε: «Επειδή αναγνωρίζω την επιστημονική και κοινωνική προσφορά που έχουν προσφέρει όσα χρόνια δραστηριοποιούνται οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), στο δύσκολο έργο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης χάριν του δημοσίου συμφέροντος και προς όφελος των ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους, θεωρώ ότι με τον τρόπο αυτό παραβιάζονται ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), και όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε καταδίκες της Ελλάδας στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να εκθέσουν ταυτόχρονα τη Χώρα μας προς τους Διεθνείς Οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, με τα υπέρογκα χρέη που δημιουργούνται έναντι ιδιωτικών και δημόσιων νομικών προσώπων, καθώς και φυσικών προσώπων, εκτίθεται η Ελλάδα, στον κίνδυνο διακοπής της χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, βάσει των προβλέψεων του Συμφώνου «Spidla» και του Προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» Γ, αλλά και στον κίνδυνο επιστροφής κονδυλίων για αναξιοπιστία και αναποτελεσματικότητα του Ελληνικού κράτους»
Παράλογες ρυθμίσεις για τους νησιώτες
Ο Νίκος Χρυσόγελος διαμαρτύρεται επίσης για την πρόσφατη εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την οποία απαιτείται ακόμα και από ασθενείς που είναι καθηλωμένοι στο κρεβάτι ή έχουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης να μετακινούνται από τα νησιά μια φορά το χρόνο για να κάνουν ανάλυση αερίων αίματος ή κορεσμού, προκειμένου να τους καλύπτεται μέρος της δαπάνης για παροχή οξυγόνου.
Τονίζει ότι μια τέτοια απόφαση δείχνει πλήρη άγνοια των συνθηκών που επικρατούν στα νησιά, επιβαρύνει τους ασθενείς με επιπλέον κόστος αλλά και εκθέτει την ίδια τη ζωή τους με άσκοπες κι επικίνδυνες μετακινήσεις
Σχετικά ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε: «Είναι αδιανόητο η προσπάθεια εξυγίανσης των δημοσιονομικών της υγείας να γίνεται με τρόπος που απειλούν την υγεία ή και την ίδια τη ζωή των πολιτών, ενώ υπάρχουν άλλα μέτρα και πολιτικές που θα συνέβαλλαν ταυτοχρόνως στην ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων και τη βελτίωση της απόδοσης των συστημάτων και υπηρεσιών υγείας. Η αντιμετώπιση της διαφθοράς και η δαιφάνεις, η έμφαση στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας, η επιλογή καλύτερων αλλά πιο φτηνών τεχνολογιών και φαρμάκων, καθώς και η παροχή αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας φροντίδας σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα στα νησιά, δεν θα βελτίωνε μόνο την ποιότητα ζωής των πολιτών σε μια περίοδο που έχουν υποστεί βίαιη αφαίρεση εισοδημάτων αλλά και τα οικονομικά της υγείας, όπως αποδεικνύεται από την ευρωπαϊκή εμπειρία, πανεπιστημιακές έρευνες αλλά και τα εμπειρικά στοιχεία που διαθέτουν τα κέντρα υγείας και το ιατρικό προσωπικό. Η διατήρηση της υγείας αλλά και η έγκαιρη αντιμετώπιση σε πρωτοβάθμιο επίπεδο των προβλημάτων υγείας μπορεί να μειώσει το κόστος των υπηρεσιών υγείας, να αποσυμφωρήσει τα νοσοκομεία – σήμερα έχει αυξηθεί κατά 30% η αύξηση ασθενών – καθώς και το κόστος περίθαλψης και να βελτιώσει τη δημόσια υγεία»
