Στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης έστειλε ο Υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Μιχελάκης, το θέμα της μεταφοράς των μαθητών, ζητώντας τη διερεύνηση ευθυνών εκ μέρους των μεταφορέων, για το ενδεχόμενο διακινδύνευσης της ασφάλειας των μαθητών.
Αφορμή στάθηκαν τα σοβαρά προβλήματα που καταγράφηκαν κατά τη μεταφορά των μαθητών στην Περιφερειακή Ενότητα της πόλης.
Ο Υπουργός καταγγέλλει την τακτική της επιλεκτικής εκτέλεσης δρομολογίων από ορισμένους μεταφορείς, οι οποίοι αρνούνται την πραγματοποίηση άλλων δρομολογίων, αν και αυτά έχουν ήδη παραταθεί δια νόμου για το τρέχον σχολικό έτος, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης προς την πολιτεία την ασφάλεια ανήλικων παιδιών.
Σημειώνεται ότι, το πρόβλημα επιλύθηκε σήμερα, με την υπογραφή ΚΥΑ των Υπουργείων Οικονομικών, Εσωτερικών, Παιδείας & Θρησκευμάτων και Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων.
Η αναφορά του Υπ. Εσωτερικών στην Εισαγγελία
ΠΡΟΣ: ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΘΕΜΑ: Διερεύνηση ευθυνών αναδόχων δημοσίων συμβάσεων μεταφοράς μαθητών.
ΣΧΕΤ.: α) Φωτογραφίες 1,2,3, β) Πίνακες δρομολογίων 4,5
Κύριε Εισαγγελέα
Η μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αποτελεί αντικείμενο της κρατικής μέριμνας στο πλαίσιο άσκησης της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής και της δωρεάν δημόσιας παιδείας. Κύριο μέλημα του Υπουργείου Εσωτερικών, και των συναρμόδιων Υπουργείων, είναι η άσκηση της αρμοδιότητας αυτής με γνώμονα, αφενός, τη βελτίωση της ποιότητας και των συνθηκών ασφαλούς μεταφοράς των μαθητών και, αφετέρου, τη μείωση του κόστους.
Ειδικότερα, όσον αφορά στη διαδικασία μεταφοράς μαθητών, μέσω των σχετικών νομοθετικών παρεμβάσεων, αλλά και των ενεργειών του Υπουργείου Εσωτερικών, τα τελευταία δύο έτη, έχουν επιτευχθεί τα εξής:
- o εξορθολογισμός της διαδικασίας, ούτως ώστε για κάθε στάδιο να προβλέπονται σαφείς ημερομηνίες, ενέργειες και αρμόδιες προς το σκοπό αυτό Υπηρεσίες,
- ο ουσιαστικός έλεγχος της όλης διαδικασίας, μέχρι πρότινος από τους Δήμους και σήμερα από τις Περιφέρειες αλλά και η εποπτεία του κράτους επί των ΟΤΑ, τόσο για την εφαρμογή της προβλεπόμενης διαδικασίας όσο και για το συνακόλουθο κόστος αυτής,
- η πρόβλεψη κανόνων για την ασφαλή μεταφορά των μαθητών από τον τόπο της κατοικίας τους στη σχολική μονάδα και αντίστροφα,
- η εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Σημειώνεται ότι η μεταφορά μαθητών έχει κατ’ επανάληψη απασχολήσει τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο σχετικών καταγγελιών, οι οποίες όμως χάρις στις ενέργειες του Υπουργείου μας, αντικρούστηκαν με επιχειρήματα που έγιναν δεκτά και κρίθηκαν επαρκή από την Επιτροπή,
- η μείωση του κόστους της μεταφοράς μαθητών σε εθνικό επίπεδο από τα 226 εκατ. ευρώ το σχολικό έτος 2010-2011 στα 184 εκατ. ευρώ το 2011-2012 και στα 175 εκατ. ευρώ το περασμένο σχολικό έτος. Η εξοικονόμηση αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία δεδομένου ότι, λόγω των συγχωνεύσεων των σχολικών μονάδων, οι μεταφερόμενοι μαθητές αυξήθηκαν από 200.000 σε περίπου 230.000, κατά τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα.
Όσον αφορά στο τρέχον σχολικό έτος, στις 14-6-2013 δημοσιεύτηκε η Κ.Υ.Α. υπ’ αριθμ.24001/11-6-2013 «Μεταφορά μαθητών δημόσιων σχολείων από τις Περιφέρειες» και κατόπιν, με τις διατάξεις του άρθρου 100 του ν.4182/2013 (ΦΕΚ 185 Α΄), ρυθμίστηκε η διαδικασία μεταφοράς στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι σχετικές συμβάσεις δεν καταρτισθούν μέχρι την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Συγκεκριμένα, στο ανωτέρω άρθρο του ν.4182/2013, αναφέρονται τα εξής:
«1. Οι συμβάσεις μεταφοράς μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τον τόπο διαμονής στα σχολεία φοίτησης, περιλαμβανομένης της μεταφοράς των μαθητών μουσικών και καλλιτεχνικών σχολείων, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ καθώς και σχολείων ειδικής αγωγής, συνάπτονται, για το σχολικό έτος 2013-2014, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθμ.24001/11-6-2013 κ.υ.α. (Β’ 1449). Στις περιπτώσεις που οι συμβάσεις αυτές δεν καταρτισθούν μέχρι την έναρξη του σχολικού έτους ή δεν είναι δυνατόν, για οποιονδήποτε λόγο, να εκτελεσθούν, η μεταφορά γίνεται με παράταση των συμβάσεων που έχουν παραταθεί ή συσταθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4089/2012. Στις περιπτώσεις που η μεταφορά μαθητών πραγματοποιούνταν με συμβάσεις δήμων που είχαν καταρτιστεί σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθμ.35415/28.7.2011 κ.υ.α. (Β` 1701), οι οποίες έχουν λυθεί αυτοδικαίως σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4089/2012, αυτές ανασυστήνονται και η οικεία Περιφέρεια υπεισέρχεται αυτοδικαίως και χωρίς άλλη διατύπωση σε όλα τα ενοχικά και εμπράγματα δικαιώματα και υποχρεώσεις των δήμων της χωρικής της αρμοδιότητας, που είχαν καταρτίσει τις σχετικές συμβάσεις.
2. Οι παρατάσεις γίνονται κατόπιν αποφάσεως του Περιφερειακού Συμβουλίου και μέχρι την υπογραφή των συμβάσεων των διαγωνισμών που έχουν προκηρυχθεί από τις περιφέρειες σύμφωνα με την υπ’ αριθμ.24001/11-6-2013 κ.υ.α. (Β’ 1449), οπότε με τη κατάρτιση των σχετικών συμβάσεων λύονται αυτομάτως και αζημίως.
3. Οι συμβάσεις που παρατείνονται, κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 1, εκτελούνται μέχρι τη λύση τους με το κόστος αυτό που είχε διαμορφωθεί κατά τον Ιούνιο του 2013.
4. Για όσα δρομολόγια εκ των συμβάσεων των προηγούμενων παραγράφων προκύψει αδυναμία των αναδόχων να τα πραγματοποιήσουν, καθώς και για τυχόν νέα δρομολόγια, οι Περιφέρειες αναθέτουν καθένα από αυτά με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, κατόπιν διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, με κόστος μικρότερο ή ίσο από αυτό που είχε διαμορφωθεί κατά τον Ιούνιο του 2013, για υφιστάμενα δρομολόγια, είτε με το κόστος που προκύπτει από παρεμφερή δρομολόγια, προκειμένου για νέα.
5. Το συμβατικό κόστος δρομολογίου των παραγράφων 3 και 4 του παρόντος άρθρου δεν μπορεί να υπερβαίνει τη μέγιστη αποζημίωση που προκύπτει από την εφαρμογή της υπ’ αριθμ.24001/11-6-2013 κ.υ.α. (Β’ 1449).»
Επιπλέον, κατόπιν της δημοσίευσης του ν.4182/2013 (ΦΕΚ 185 Α΄), το Υπουργείο μας προχώρησε στην έκδοση της Εγκυκλίου υπ’ αριθμ. 19/2013 (αριθμ.πρωτ.36537/12-9-2013) με την οποία παρέχονται οι απαραίτητες διευκρινίσεις και οδηγίες για τη μεταφορά μαθητών του σχολικού έτους 2013-2014 και επιλύονται τυχόν ζητήματα ερμηνείας των σχετικών διατάξεων.
Ειδικότερα σε ορισμένες περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ενώ η μεταφορά των ΑΜΕΑ και η μεταφορά, όπου χρειάζεται, με ταξί, εκτελούνται κανονικά, η μεταφορά με λεωφορεία πραγματοποιείται σε ποσοστό περίπου 65%. Τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ανατ. Θεσσαλονίκη εντοπίζονται στους Δήμους Θερμαϊκού και Θέρμης και στη Δυτ. Θεσσαλονίκη στο Δήμο Λαγκαδά.
Στη Θεσσαλονίκη, η συντριπτική πλειονότητα των δρομολογίων για τα οποία οι μεταφορείς αντιδρούν προέρχεται από παρατάσεις συμβάσεων σχολικού έτους 2009-2010, οι οποίες είχαν δοθεί με διαδικασία ανάθεσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, λόγω του εν μέρει άγονου διαγωνισμού του ιδίου έτους. Οι συμβάσεις αυτές είχαν ανατεθεί με τίμημα μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο, στην τότε ισχύουσα Κ.Υ.Α. ΙΒ6071/1998, το οποίο ακόμη και σήμερα, παρά τις μειώσεις μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων, υπερβαίνει το διπλάσιο της αρχικής τους προϋπολογισθείσας αξίας. Σημειώνουμε, για λόγους σύγκρισης, ότι στην Περιφέρεια Αττικής, η οποία παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, παραμένει αδιάθετο μόνο το 7,4% των δρομολογίων, το οποίο αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, καθώς οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
Επισημαίνουμε ότι το Υπουργείο μας έχει ήδη προωθήσει την υπογραφή Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία τροποποιεί και βελτιώνει σε κάποια σημεία την ισχύουσα Κ.Υ.Α. 24001/11-6-2013 στοχεύοντας συγκεκριμένα στα δρομολόγια μικρής χιλιομετρικής απόστασης στις μητροπολιτικές περιοχές Αθήνας και Θεσ/νικης, δηλαδή, σε εκείνα τα δρομολόγια τα οποία είναι κάτω των 5 χλμ αλλά πληρώνονται με κόστος το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί στο κατώφλι των 5 χλμ. Αυτή η αμοιβή, πλέον, με τη νέα Κ.Υ.Α. διπλασιάζεται, δηλαδή η αμοιβή των μεταφορέων θα ανέρχεται στο κόστος που προβλέπεται για απόσταση 10 χλμ.
Το πρόβλημα προεκλήθη όταν η εφαρμογή του μαθηματικού τύπου που προβλέπεται στην ισχύουσα Κ.Υ.Α. 24001/11-06-2013 είχε σαν συνέπεια τη μείωση του κόστους των συμβάσεων μεταφοράς σε αντίθεση με την πρακτική των οριζόντιων ποσοστιαίων μειώσεων των προηγούμενων χρόνων όταν και πάλι αναγκαζόταν η πολιτεία να προβεί σε παράταση συμβάσεων. Όμως φέτος η εφαρμοζόμενη δημοσιονομική πολιτική δεν αφήνει περιθώρια σπατάλης και κακοδιαχείρισης και για πρώτη φορά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς οφείλουν να συμμορφωθούν με τις προβλέψεις του νόμου. Ενδεικτικό της περιγραφόμενης κατάστασης είναι το γεγονός ότι εκτελούνται δρομολόγια μεταφοράς που κρίνονται «συμφέροντα» για τους μεταφορείς, την ίδια στιγμή που οι ίδιοι μεταφορείς αρνούνται την εκτέλεση των παρατεινόμενων δια νόμου δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών για το τρέχον σχολικό έτος για εκείνα τα δρομολόγια, που κρίνουν «ασύμφορα» και από τα οποία πλέον δεν αποκομίζουν τα προσδοκόμενα υπερβολικά κέρδη, στα οποία είχαν συνηθίσει. Μάλιστα, παρατηρείται το γεγονός ο ίδιος μεταφορέας να εκτελεί δρομολόγια από και προς την ίδια δημοτική ενότητα και το ίδιο ακόμη σχολείο και να μην εκτελεί άλλα δρομολόγια προς το ίδιο σχολείο για τους ανωτέρω λόγους. Ενδεικτικά επισυνάπτονται πίνακες δρομολογίων της Περιφερειακής ενότητας Θεσ/νίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Αποτέλεσμα της απαράδεκτης συμπεριφοράς των μεταφορέων, οι οποίοι χρησιμοποιούν ως μοχλό πίεσης προς την πολιτεία τους ίδιους τους μαθητές, είναι να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των μαθητών στα μέρη που δεν εκτελούν τα δρομολόγια, διότι αυτοί αναγκάζονται να μετακινούνται από τον τόπο της κατοικίας τους προς τα σχολεία με κάθε μέσο ή και με τα πόδια. Ενδεικτικές της κατάστασης είναι οι φωτογραφίες που είδαν το φώς της δημοσιότητας μέσω των ΜΜΕ και επισυνάπτονται στο παρόν, στις οποίες φαίνονται μαθητές να περπατούν προς το σχολείο τους σε πολυσύχναστο δρόμο χωρίς καμία ασφάλεια ή να μεταφέρονται σε καρότσες αγροτικών οχημάτων.
Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλώ για τις δικές σας ενέργειες αναφορικά με την αναζήτηση ευθυνών, εκ μέρους των μεταφορέων, για τη θέση σε κίνδυνο της ασφάλειας των μαθητών, καθώς και για την παρακώλυση της παρακολούθησης μαθημάτων, ώστε να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη μεταφορά των μαθητών και να αποκατασταθεί η εύρυθμη λειτουργία των σχολείων.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
|
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
|
