Έγκριση νέων κανόνων για τον FRONTEX από Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου
«Το ναυάγιο της 3ης Οκτωβρίου στη Λαμπεντούζα, το πολύνεκρο ναυτικό δυστύχημα στα ανοιχτά της Μάλτας λίγες ημέρες αργότερα και ο θάνατος μεταναστών στη Λευκάδα το Νοέμβριο, αποτελούν μέρος ενός συνεχιζόμενου δράματος που εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες στη Μεσόγειο στην προσπάθεια ανθρώπων να ξεφύγουν από συνθήκες που απειλούν τη ζωής τους ή στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Έχουμε πάνω από 20.000 θύματα τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας έχουν χάσει τη ζωή τους μέσα σε ένα χρόνο 177 άτομα. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε αυτές τις τραγωδίες. Χρειαζόμαστε μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για την μετανάστευση με έμφαση στην κοινωνική ένταξη και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπισμού, νόμιμους δρόμους μετανάστευσης και επιμερισμό ευθυνών σε όλες τις χώρες, ώστε να μην πέφτουν όλες οι ευθύνες στις χώρες που είναι στα σύνορα», δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αλλά και την υπερψήφιση από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου νέων κανόνων αναφορικά με τη δράση του FRONTEX.
Αναγνωρίζοντας την ανεπάρκεια του ισχύοντος συστήματος μεταναστευτικής πολιτικής και θέλοντας να αποτρέψει νέες τραγωδίες που μπορούν να αποφευχθούν, η Επιτροπή αυτή ενέκρινε στις 9 Δεκεμβρίου 2013 τους νέους κανόνες του FRONTEX, του ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες που προωθεί το Ευρωκοινοβούλιο, θα συμπεριλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του FRONTEX η συμβολή του Οργανισμού σε έκτακτες ανάγκες ανθρωπιστικού χαρακτήρα και επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα.
«Οι Πράσινοι χαιρετίζουμε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, που καθορίζει τη θέση του Ευρωκοινοβουλίου κατά τις διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν πριν τα Χριστούγεννα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δίνει ισχυρό μήνυμα στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις: Όλες οι αποστολές του FRONTEX πρέπει να διέπονται από δεσμευτικούς και καθολικά ισχύοντες κανόνες για τη διάσωση των μεταναστών που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα. Προκειμένου οι αρμόδιοι οργανισμοί, όπως ο FRONTEX και ο EUROSUR να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο ρόλο αυτό, θα πρέπει να τους παραχωρηθεί η εντολή και τα μέσα. Οι εθνικές αρχές δεν επιτρέπεται να αρνούνται να διασώζουν ζωές επειδή τα κράτη μέλη δεν επιθυμούν να δεχθούν περισσότερους μετανάστες. Οι πρόσφατες τραγωδίες πρέπει να αφυπνίσουν το Συμβούλιο, το οποίο αναμένεται να καθορίσει τη θέση του στο τέλος της εβδομάδας, ώστε η δράση του FRONTEX να συμμορφωθεί με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να δεσμευτούν για την υιοθέτηση και υλοποίηση μίας ολοκληρωμένης Ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση, αντί του ισχύοντος συστήματος αποτροπής με κάθε μέσο. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν εμποδίσει επανειλημμένα ακόμα και τις προσπάθειες βοήθειας σε σκάφη μεταναστών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Διαπιστώθηκε ότι τρία αλιευτικά σκάφη που βρίσκονταν κοντά στο ναυάγιο στη Λαμπεντούζα δεν προσέτρεξαν για βοήθεια, ίσως λόγω της ιταλικής νομοθεσίας που προβλέπει αυστηρές ποινές σε περίπτωση βοήθειας προς μετανάστες», συνέχισε ο Νίκος Χρυσόγελος.
Αναλυτικά για τους νέους κανόνες για τον FRONTEX
Στα βασικά σημεία των μέτρων που προωθεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκαταλέγονται:
Προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αρχή της μη επαναπροώθησης
Κατά τη διάρκεια επιχείρησης επιτήρησης των συνόρων στη θάλασσα, ενδέχεται να ανακύψει ανάγκη να παρασχεθεί συνδρομή σε πρόσωπα που βρίσκονται σε κίνδυνο. Τα κράτη μέλη και ο FRONTEX θα πρέπει να τηρούν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, σύμφωνα με το οποίο κάθε κράτος πρέπει να απαιτεί από τον πλοίαρχο του πλοίου που φέρει τη σημαία του να παρέχει, χωρίς να θέτει σε σοβαρό κίνδυνο το πλοίο, το πλήρωμα ή τους επιβάτες, συνδρομή σε κάθε πρόσωπο που κινδυνεύει στη θάλασσα και να προβαίνει, όσο το δυνατόν ταχύτερα, στη διάσωση των προσώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η συνδρομή αυτή πρέπει να παρέχεται ανεξαρτήτως της ιθαγένειας ή του καθεστώτος των προσώπων που τη χρειάζονται ή των συνθηκών στις οποίες βρίσκονται. Η υποχρέωση διάσωσης ζωών απορρέει, όμως, και από το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως από το δικαίωμα στη ζωή, την αρχή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής ποινής ή μεταχείρισης, το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια, την αρχή της μη επαναπροώθησης, την αρχή της μη διακριτικής μεταχείρισης, το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, το δικαίωμα ασύλου και τα δικαιώματα του παιδιού.
Μη επιβολή κυρώσεων τους διασώστες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταργήσουν ή να επανεξετάσουν κάθε νομοθετική διάταξη που επιβάλλει κυρώσεις σε όσους παρέχουν βοήθεια προς μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα.
