Τι προβλέπει το πρόγραμμα INTERREG MED για τους δήμους – Ανοίγει 1 Σεπτεμβρίου

Το Interreg Med[1] είναι ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα που καλύπτει το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας. Η πρόσκληση αναμένεται να ανοίξει την 1η Σεπτεμβρίου 2015. Για το λόγο αυτό θεωρήσαμε απαραίτητη την συνοπτική παρουσίαση που ακολουθεί, ώστε οι δήμοι που ενδιαφέρονται να αρχίσουν να προετοιμάζονται.

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Ο γενικός στόχος του προγράμματος Interreg MED είναι η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή της Μεσογείου μέσω:

της προώθησης καινοτόμων ιδεών και πρακτικών
μιας λογικής χρήσης των πόρων
της κοινωνικής ολοκλήρωσης
Τα παραπάνω θα επιτευχθούν με βάση μία ολοκληρωμένη προσέγγιση συνεργασίας στο χωρικό πεδίο.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ενίσχυση των διακρατικών και περιφερειακών στρατηγικών παρέμβασης στους τομείς του Μεσογειακού ενδιαφέροντος, όπου η διεθνής συνεργασία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των περιφερειακών και εδαφικών πρακτικών. Ως εκ τούτου, το πρόγραμμα MED θα εστιάσει στη συνοχή,
τη συμπληρωματικότητα και τη μεταφορά εμπειριών και πρακτικών με τα άλλα εθνικά και περιφερειακά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και πως αυτά μπορούν να τροφοδοτήσουν τις διακρατικές δράσεις.

Αυτό θα γίνει λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες και τις προκλήσεις των συγκεκριμένων τομέων που σχετίζονται με τη μπλε και πράσινη ανάπτυξη, όπως ο τουρισμός, η γεωργία και η βιομηχανία μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, η θαλάσσια και περιβαλλοντική βιομηχανία η ενέργεια, οι μεταφορές, αλλά και οι δημιουργικές βιομηχανίες και η κοινωνική οικονομία, που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την περιοχή MED.

Οι τέσσερις ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: Προώθηση των Μεσογειακών καινοτόμων ικανοτήτων στην έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη

Ειδικός Στόχος 1.1: Να αυξηθεί η διακρατική δραστηριότητα των καινοτόμων
ομάδων και δικτύων των τομέων «κλειδιά» της περιοχής MED

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2: Προώθηση στρατηγικών χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αποδοτικής χρήσης της ενέργειας σε συγκεκριμένες περιοχές της Μεσογείου όπως: πόλεις, νησιά και απομακρυσμένες περιοχές

Ειδικός Στόχος 2.1: Αύξηση της ικανότητας για καλύτερη διαχείριση της ενέργειας σε
δημόσια κτίρια σε διακρατικό επίπεδο

Ειδικός Στόχος 2.2: Αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα και τις στρατηγικές

Ειδικός Στόχος 2.3: Να αυξηθεί η ικανότητα να χρησιμοποιούν τα υφιστάμενα συστήματα μεταφοράς χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τις συνδέσεις μεταξύ τους

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3: Προστασία και προαγωγή των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της Μεσογείου

Ειδικός Στόχος 3.1: Ενίσχυση της ανάπτυξης ενός βιώσιμου και υπεύθυνου παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού στην Μεσόγειο

Ειδικός Στόχος 3.2: Για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών οικοσυστημάτων με την ενίσχυση της διαχείρισης και της δικτύωσης των προστατευόμενων περιοχών

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4: Κοινός για όλη τη Μεσόγειο

Ειδικός Στόχος 4.1: Για να υποστηρίξει τη διαδικασία της ανάπτυξης πολυμερών
πλαισίων συντονισμού και την ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων στη Μεσόγειο, για να συνδέσει κοινές απαντήσεις σε κοινές προκλήσεις

ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ

Εκτός από το θεματικό προσανατολισμό, το πρόγραμμα MED προωθεί οριζόντιες θεματικές πτυχές που επισημαίνονται στους κανονισμούς της ΕΕ, όπως:

την αειφόρο ανάπτυξη,
την ισότητα των ευκαιριών και της μη διάκρισης, την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Εκτός από τη θεματική συγκέντρωση και την επιλογή των θεματικών στόχων, ειδικά θέματα διατρέχουν, με ένα διατομεακό τρόπο, τις διάφορες επενδυτικές προτεραιότητες του προγράμματος και συμβάλλουν στην επίτευξη των συνολικών στόχων του προγράμματος. Τα θέματα αυτά είναι:

v Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών

v Κοινωνική συνοχή και την κοινωνική καινοτομία

v Δεδομένα και τη διαχείριση της γνώσης

v Εδαφική και οικο-συστημική προσέγγιση

ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΑΦΟΡΑ

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών συμμετοχών είναι 265 εκ €

ΤΙ ΘΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΘΕΙ

Δίνοντας προσοχή στις διάφορες διαστάσεις του έργου (ανάλυση, τον ορισμό των στρατηγικών, την υλοποίηση των δραστηριοτήτων και πιλοτικών σχεδίων, διάδοση / μεταφορά εμπειριών), το πρόγραμμα θα δώσει τη δυνατότητα για βελτίωση της εμπειρίας, της γνώσης, της δικτύωσης και της ικανότητας υποστήριξης της διαχειριστικής ικανότητας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Κατά περίπτωση, θα υποστηρίξει πιλοτικές δράσεις για τη δοκιμή εργαλείων, διαδικασιών, τη διακυβέρνηση, τα συστήματα που συμβάλλουν στη βελτίωση των δημόσιων παρεμβάσεων και την υποστήριξη της βιωσιμότητας σε βασικούς τομείς της πράσινης και της γαλάζιας ανάπτυξης. Τα διακρατικά σχέδια πρέπει να συμβάλλουν στην ανταλλαγή και τη μεταφορά εμπειριών μεταξύ περιφερειών, την υποστήριξη διακρατικών στρατηγικών και τη δημιουργία διαχειριστικών ικανοτήτων.

ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ, ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εδαφική, και πιο συγκεκριμένα στη μακρο-περιφερειακή διάσταση. Από εδαφική και γεωγραφική άποψη, το πρόγραμμα δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε τέσσερις τύπους περιοχών, που αντιπροσωπεύουν σημαντικές προκλήσεις λόγω των πόρων τους, το αναπτυξιακό δυναμικό τους
ή τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Οι περιοχές αυτές είναι:

Παράκτιες περιοχές με υψηλό επίπεδο ελκυστικότητας, σημαντική συγκέντρωση των δραστηριοτήτων και εύθραυστους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους.
Αστικά κέντρα, ως πόλοι καινοτομίας και κοινωνικο-οικονομικών δραστηριοτήτων, τα οποία αντιμετωπίζουν ισχυρές περιβαλλοντικές προκλήσεις, ιδιαίτερα της ρύπανσης και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Νησιά, τα οποία καλύπτουν το 4% της Μεσογείου και αποτελούν μια μεγάλη οικονομική, περιβαλλοντική και πολιτιστική διάσταση του χώρου της.
Αγροτικές περιοχές που χαρακτηρίζονται από αγροτικές δραστηριότητες και χαμηλή πυκνότητα του πληθυσμού. Η ανάπτυξη τους παρεμποδίζεται από τη γεωγραφική απομόνωση ή / και τις δημογραφικές και περιβαλλοντικές αλλαγές
Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Το Interreg- MED θα χωριστεί σε τρεις φάσεις- ενότητες

Ενότητα 1 – Μελέτες και κοινές στρατηγικές:

Μια ενότητα αφιερωμένη στον σχεδιασμό κοινών προσεγγίσεων και την εκπόνηση κοινών στρατηγικών, προτύπων, κανόνων σε διακρατικό επίπεδο, αναλύσεις, εξέλιξη της τεχνολογίας, ανταλλαγής πληροφοριών και δημιουργίας δικτύων. Τα έργα που θα επικεντρωθούν σε αυτή την ενότητα θα αναλύσουν το πεδίο παρέμβασης, τα δίκτυα, θα συμπληρώσουν και ολοκληρώσουν δεδομένα, θα επεξεργαστούν μία κοινή μεθοδολογία, μοντέλα και στρατηγικές.

Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να είναι ο κύριος στόχος του έργου ή να αποτελεί την πρώτη φάση ενός ευρύτερου σχεδίου που θα χρησιμοποιούν αυτά τα δίκτυα, τα μοντέλα και στρατηγικές για την έναρξη πιλοτικών δραστηριοτήτων ή για να ξεκινήσει μια ευρύτερη διαδικασία κεφαλαιοποίησης, διάδοσης και μεταφοράς των εμπειριών και των αποτελεσμάτων.

Ενότητα 2 – Σχέδια δράσης / Διακρατικός πειραματισμός / Τοπική μεταφορά:

Αυτή η ενότητα είναι αφιερωμένη σε πιλοτικές δραστηριότητες, στις οποίες οι εταίροι του έργου θα έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν διαδικασίες, τεχνικές, μοντέλα, με την προοπτική να δημιουργήσουν λύσεις που εφαρμόζονται σε ένα ευρύτερο σύνολο χρηστών και χωρικών ενοτήτων. Πιλοτικές δράσεις μπορεί να δημιουργηθούν όταν το πλαίσιο, τα δεδομένα και οι παράγοντες έχουν ήδη εντοπιστεί και όταν οι τεχνικές και θεσμικές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Σε αυτή την περίπτωση η πιλοτική δραστηριότητα μπορεί να περιλαμβάνει τόσο την προετοιμασία της ανάλυσης, όσο και της εφαρμογής της πιλοτικής δραστηριότητας.

Ενότητα 3 – Κεφαλαιοποίηση / Μεταφορά / Ένταξη:

Όταν οι μεθοδολογίες, οι πρακτικές και τα εργαλεία παρέμβασης έχουν δοκιμαστεί και εφαρμοστεί από τα ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο και με την προϋπόθεση ότι αποτελούν ένα ισχυρό ενδιαφέρον για την ευρύτερη διάδοση της MED σε επιλέξιμη χωρική έκταση, τα έργα μπορούν να προτείνουν δραστηριότητες κεφαλαιοποίησης και διάδοσης. Σε αυτό το στάδιο, οι αιτούντες προτρέπονται να χρησιμοποιούν τα αποτελέσματα από πρώην έργα (του ΕΤΠΑ ή άλλα προγράμματα της ΕΕ) ή έργα σχετικά από εκροές των άλλων ενοτήτων. Για να διασφαλιστεί η υψηλή ποιότητα των αποτελεσμάτων, ο τελικός στόχος δεν θα συνίσταται μόνο στη «διάδοση των πληροφοριών». Αυτό που θα είναι επίσης απαραίτητο να διασφαλιστεί είναι ότι τα εργαλεία, πρακτικές και μεθοδολογίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και να εφαρμοστούν σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή διακρατικό επίπεδο όσο το δυνατόν ευρύτερα και δωρεάν.

Οριζόντια προσέγγιση:

Μέσω της οριζόντιας προσέγγισης των έργων εξασφαλίζεται η οικοδόμηση συνεργειών, της κεφαλαιοποίησης και της επικοινωνιακής πολιτικής.

Η ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων θα ανοίξει από την 1η Σεπτεμβρίου 2015 έως την 2α Νοέμβριου 2015. Οι εταίροι του έργου θα είναι σε θέση να υποβάλουν ηλεκτρονικά την αίτησή τους στην ιστοσελίδα Synergie. Επειδή το χρονοδιάγραμμα είναι πολύ σύντομο, σας συμβουλεύουμε να προετοιμαστείτε από τώρα και να μην το αφήσετε την τελευταία στιγμή. Μετά τη φάση της αξιολόγησης και έγκρισης, τα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν το Σεπτέμβρη του 2016.

Οι άξονες που αναμένεται να περιλαμβάνει η πρόσκληση είναι:

Άξονας 1 – Καινοτομία, με επιμέρους θέματα:

Μπλε ανάπτυξη
Πράσινη Ανάπτυξη
Δημιουργικές και πολιτιστικές βιομηχανίες
Κοινωνική καινοτομία
Άξονας 2 – Οικονομία Χαμηλών Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου, με συγκεκριμένους στόχους:

Εξοικονόμηση Ενέργειας σε Δημόσια Κτίρια
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Τοπικά Βιώσιμες αστικές μεταφορές
Άξονας 3 – Φυσικοί και Πολιτιστικοί Πόροι

Παράκτιος και θαλάσσιος Βιώσιμος Τουρισμός
Διαχείριση και δικτύωση των προστατευόμενων περιοχών

Ράλλης Γκέκας

Δρ Οικονομικών ΟΤΑ

rgkekas@skepsis.net.gr

[1] Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: http://www.programmemed.eu/en/the-programme/programming-2014-2020/med-2014-2020.html