Λειτουργούν αποπροσανατολιστικά, θολώνουν τα νερά και πετούν τη μπάλα έξω από το γήπεδο: τα «τρολ» κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και «μολύνουν» τη δημόσια συζήτηση εξυπηρετώντας πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα προπαγανδίζοντας συγκεκριμένες απόψεις. Σπάνια είναι εύκολο να αποδειχθεί η σύνδεση των μηχανισμών προπαγάνδας που εκπροσωπεί ο χρήστης/τρολ με συγκεκριμένο πολιτικό κέντρο. Της Ελένης Κορόβηλα.
Τα «τρολ»...
Ως «τρολ» ορίζεται ο χρήστης του διαδικτύου, ο οποίος σκόπιμα κάνει προκλητικές αναρτήσεις, σχόλια, παρατηρήσεις ή εμπλέκεται σε συζητήσεις όντας εκτός θέματος. Ένα «τρολ» μπορεί να εμφανιστεί είτε με δικές του αναρτήσεις (σε μπλογκ ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης), είτε σε μια ανοιχτή συζήτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή σε κάποιο φόρουμ ή ακόμη και ως σχολιαστής δημοσιεύσεων παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης.
Τουλάχιστον δύο εκδοχές υπάρχουν για την προέλευση της λέξης, που έχει υιοθετηθεί στα ελληνικά με την χαρακτηριστική ευκολία και προσαρμοστικότητα που έχουν οι χρήστες της ελληνικής να αφομοιώνουν νέους όρους. Κατά μία εκδοχή προέρχεται από τον αγγλικό όρο trolling που σημαίνει μια τεχνική ψαρέματος που μοιάζει με την συρτή. Κατά μια άλλη εκδοχή, παραπέμπει στα μυθολογικά, ανθρωποφάγα τέρατα της Σκανδιναβικής μυθολογίας. Και οι δύο εκδοχές ταιριάζουν απόλυτα με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Τα τρολ του Κρεμλίνου και οι αποκαλύψεις της Λουντμίλα Σαβτσούκ
Στη Ρωσία, μία 34χρονη ανεξάρτητη δημοσιογράφος αποφάσισε να «ξεσκεπάσει» τις πρακτικές που υποστήριζε ότι χρησιμοποιεί η κυβέρνηση Πούτιν για να κάνει προπαγάνδα, μεταξύ αυτών και το trolling ή αλλιώς «τρολάρισμα». Η Λουντμίλα Σαβτσούκ μήνυσε κυβερνητικό οργανισμό στη Ρωσία ως «βιομηχανία τρολαρίσματος» και δικαιώθηκε από τη δικαιοσύνη. Η αποζημίωση που της επιδικάστηκε είναι συμβολική: ένα ρούβλι. Η αξία όμως της δικαστικής απόφασης είναι μεγάλη.
Το «Πρακτορείο Μελετών του Διαδικτύου» προσλαμβάνει υπαλλήλους, με μισθό που δεν ξεπερνά τα 700 ευρώ το μήνα, προκειμένου να γράφουν προπαγάνδα υπέρ του Κρεμλίνου από μία μη ανιχνεύσιμη διεύθυνση στην Αγία Πετρούπολη.
Η δημοσιογράφος αποφάσισε να ξεσκεπάσει τη δράση του εν λόγω πρακτορείου. Αφού έλαβε νομικές συμβουλές, κατάφερε να προσληφθεί, εργάστηκε εκεί για ένα διάστημα δύο μηνών και στη συνέχεια έκανε μήνυση προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι δεν είχε πληρωθεί τα δεδουλευμένα της και πως δεν τηρούνταν η εργασιακή νομοθεσία.
«Είμαι πολύ χαρούμενη με αυτή τη νίκη. Πέτυχα το σκοπό μου που ήταν να φέρω στο φως τα τρολ του διαδικτύου,» δήλωσε η Σαβτσούκ, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα Guardian.
Αντικείμενο της δουλειά της το δίμηνο που εργάστηκε στο πρακτορείο ήταν η συγγραφή σχολίων υπέρ του Βλαντιμίρ Πούτιν στα μέσα κοινωνικά δικτύωσης και σχολιάζοντας άρθρα.
Η ρωσική εμπειρία και τα διδάγματα της
Σε μια χώρα με χαμηλή διείσδυση στο διαδίκτυο, καθώς λίγο πάνω από το 50% των πολιτών έχει πρόσβαση, οι αποκαλύψεις της Σαβτσούκ δεν σοκάρουν. Επιβεβαιώνουν την υποψία πολλών ότι το ρωσικό διαδίκτυο κυριαρχείται από «τρολ» και μάλιστα από το 2011. Τότε χιλιάδες πολίτες διαδήλωναν διαμαρτυρόμενοι για στοιχεία που αποδείκνυαν νοθεία στις κοινοβουλευτικές εκλογές και το διαδίκτυο είχε κατακλυστεί από σχόλια υπέρ της κυβέρνησης.
Η συνέντευξη της Ρωσίδας δημοσιογράφου στο γερμανικό περιοδικό Spiegel είναι ακόμη πιο αποκαλυπτική και άκρως διδακτική.
Πηγή: Euronews
