Οι σκληρές συνθήκες της... πραγματικότητας, στις οποίες καλείται να προσαρμοστεί η κυβέρνηση Τσίπρα, προκαλούν πολιτική αμηχανία στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος, με τη σειρά του, καλείται να διαχειριστεί την απόσταση προγραμματικού λόγου και κυβερνητικού έργου, όπως αυτή έχει διαφανεί σε αυτόν τον πρώτο μήνα του βίου της κυβέρνησης.
Η αμηχανία στην οποία αναφερθήκαμε, αποτυπώνεται στο κείμενο της Πολιτικής Απόφασης της Κεντρικής Επιτροπής, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται:
«Αναμφισβήτητα λόγω ακριβώς της πρωτόγνωρης κατάστασης, αλλά και της έλλειψης εμπειριών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι δύσκολο να περιγραφεί ο νέος ρόλος του κόμματος αλλά και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, καθώς και της σχέσης του με την κυβέρνηση και τα κινήματα». Σημειώνεται επίσης ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν επιθυμεί την κομματικοποίηση του κράτους «ούτε την απορρόφηση του κόμματος στους κρατικούς θεσμούς».
Δείκτη αυτής της αμηχανίας αποτελεί η εκδήλωση ισχυρών διαφωνιών απέναντι στη συμφωνία του Eurogroup αλλά και στους κυβερνητικούς... «ευφημισμούς» περί συμφωνίας - γέφυρας που καταργεί το μνημόνιο και στέλνει την τρόικα στον «οξαποδώ».
Οι διαφωνίες αυτές κατεγράφησαν στο σερί κοινοβουλευτικών και κομματικών συνεδριάσεων, με αποκορύφωμα την Κεντρική Επιτροπή το Σαββατοκύριακο, και δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύεται να σηκώσει το βάρος των κυβερνητικών επιλογών και χειρισμών με τους οποίους μεγάλο κομμάτι του διαφωνεί ανοιχτά. Στο μεταξύ, τμήμα των διαφωνούντων, όπως οι Λαφαζάνης, Στρατούλης κ.ά., καλείται ταυτόχρονα να ακολουθήσει την κυβερνητική πολιτική από υπουργικές θέσεις. Μπλέξιμο;
Απώλειες
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Κ.Ε. η πλειοψηφία δεν τα πήγε καλά στις ψηφοφορίες, κάνοντας πολλούς να αναρωτιούνται ποια θα είναι στην πράξη η σχέση του κόμματος με την κυβέρνηση στο εξής.
Για την ιστορία να πούμε ότι, αν και η συνεδριακή πλειοψηφία αριθμεί 135 μέλη στην Κ.Ε. (σε σύνολο 200 μελών), μόνο 102 ψήφισαν τον γραμματέα που πρότεινε ο πρόεδρος (δηλαδή περίπου το 50% του συνόλου), ενώ 110 μέλη της Κ.Ε. ψήφισαν το προεδρικό ψηφοδέλτιο για την Πολιτική Γραμματεία. Οι απώλειες προήλθαν κατά βάση (αλλά όχι μόνο) από την ΚΟΕ (αριθμεί γύρω στα 20 μέλη στην Κ.Ε.), η οποία διαχώρισε τη θέση της από την πλειοψηφία στην οποία ανήκει, αποτιμώντας τη συμφωνία ως «προβληματική» στον βαθμό που δεν καταργεί τα μνημόνια και την επιτροπεία.
Λίγες απώλειες φαίνεται να υπάρχουν και από τα «δεξιά» της πλειοψηφίας, που δεν είδε με καλό μάτι το πέρασμα της σκυτάλης του κόμματος σε πρόσωπο που ανήκει στην «ομάδα των 53». Επίσης, απέναντι στην τροπολογία της Αριστερής Πλατφόρμας, η οποία κατέγραψε τη διαφωνία της με τη συμφωνία του Eurogroup, τοποθετήθηκαν 92 μέλη της πλειοψηφίας, 68 ψήφισαν υπέρ και 5 λευκό, όταν η Πλατφόρμα αριθμεί 59-60 μέλη στην Κ.Ε.
Τριβές ή σύνθεση;
Ουσιαστικά στην Κ.Ε. ένα μεγάλο κομμάτι του κόμματος ζητάει από την κυβέρνηση να εφαρμόσει το προεκλογικό πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και να μείνει πιστή στις μετεκλογικές της εξαγγελίες, την ώρα που, όπως φαίνεται, η συμφωνία επιβάλλει στην κυβέρνηση σκληρούς συμβιβασμούς, που θα αποκαλύπτονται όσο μετράει αντίστροφα το τετράμηνο και νέες αξιώσεις των δανειστών θα εγείρονται.
Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα αν στο εξής οι διαφωνίες του κόμματος με την κυβέρνηση θα αποτελούν ένα μόνιμο μοτίβο, καθώς και αν η εσωκομματική ιδεολογικοπολιτική διαπάλη θα αντανακλάται στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και στην κυβέρνηση προκαλώντας τριβές μεταξύ υπουργών διαφορετικών ιδεολογικών αποχρώσεων ή αν θα καταστεί εφικτό να επιτυγχάνεται η σύνθεση κάθε φορά που ένα «δύσκολο» νομοσχέδιο θα προξενεί πρόβλημα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.
Κατ’ επέκταση, ερώτημα είναι το πώς θα συμπεριφερθούν βουλευτές του κόμματος που διαφωνούν με τις κατευθύνσεις της συμφωνίας, όταν αυτές θα εξειδικευθούν και θα έρθουν στη Βουλή με νομοσχέδια, και τι θα γίνει στην περίπτωση που υπάρξουν τελικά διαφοροποιήσεις σε κάποια ονομαστική ψηφοφορία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τέτοιες περιπτώσεις, αν υπάρξουν, θα είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, ενώ και η ηγεσία διατυπώνει δημοσίως την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εσωτερικά μπορεί να διαβουλεύεται και να διαφωνεί, ωστόσο σε κρίσιμες στιγμές εμφανίζεται ενωμένος και πειθαρχημένος (στοιχείο που πολλοί αποδίδουν, μεταξύ άλλων, και στη συγκολλητική ισχύ της εξουσίας). Αυτό ισχύει – μέχρι στιγμής – με βάση ό,τι έχουμε δει μέχρι σήμερα, καθώς, παρά τις στρατηγικές διαφωνίες στο εσωτερικό του κόμματος, η ρήξη που προβλέπουν ή εύχονται κάποιοι δεν επέρχεται...
Στα πολύ δύσκολα, σε ακραίες δηλαδή συνθήκες, θεωρείται πιθανό η ηγεσία να καταφύγει σε απόπειρες επιβολής μέτρων πειθαρχίας. Πολλοί θεωρούν δύσκολο να υπάρξει στον ΣΥΡΙΖΑ λογική διαγραφών, ωστόσο ήδη καταγγέλλεται (από μέλη της Κ.Ο. που δεν ήθελαν να ψηφίσουν Παυλόπουλο για Πρόεδρο) «απειλή διαγραφών». Στο μεταξύ, υπάρχει και ο απρόβλεπτος παράγοντας των βουλευτών των ΑΝΕΛΛ, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.
«Αποψίλωση»
Από τη μία λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να ψάχνει ακόμη τον νέο του ρόλο στην πρωτόγνωρη γι’ αυτόν κυβερνητική φάση που μόλις ξεκίνησε – ακόμη και υπουργοί δείχνουν να δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στα νέα τους καθήκοντα και εμφανώς διαπνέονται ακόμη από την κομματική νοοτροπία.
Από την άλλη υπάρχει το ερώτημα αν το κόμμα θα παραμείνει ένας εύρωστος οργανισμός ή θα υποχωρήσει, καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι του στελεχικού δυναμικού του μετακινείται στον κυβερνητικό και τον κρατικό μηχανισμό. Η κατάσταση στο κόμμα πόρρω απέχει από τη «μαζικοποίηση» την οποία ζήτησε ο Αλέξης Τσίπρας στο άνοιγμα της συνεδρίασης της Κ.Ε.
Πολλοί πλέον στο κόμμα διαβλέπουν τον κίνδυνο υποτίμησης και υποβάθμισής του, κάτι που θεωρούν πως αντανακλάται και στον «αποδεκατισμό» της Πολιτικής Γραμματείας (μικρότερη κατά 10 μέλη περίπου από την προηγούμενη). Στην τελευταία αντικατοπτρίζεται η «αποψίλωση» του κόμματος από στελέχη «πρώτης γραμμής», ενώ από την πλευρά της πλειοψηφίας επιλέχθηκε, λίγο επί τούτου και λίγο εξ ανάγκης, η ηλικιακή ανανέωση
- τόσο διά του 39χρονου νεοεκλεγέντος γραμματέα Τάσου Κορωνάκη
- αλλά και μέσω τριών μελών της Πολιτικής Γραμματείας (ο 30χρονος Νάσος Ηλιόπουλος, η 33χρονη Ράνια Σβίγκου και ο 35χρονος Γιάννης Μπουρνούς, όλοι προερχόμενοι από τη Νεολαία, όπως και ο γραμματέας, ο πρωθυπουργός και οι στενοί του συνεργάτες Παππάς και Σακελλαρίδης) που εκπροσωπούν την πλειοψηφία στο όργανο μαζί με τους πιο έμπειρους Πάνο Λάμπρου, Χριστόφορο Παπαδόπουλο και Παναγιώτη Ρήγα.
- αλλά και μέσω τριών μελών της Πολιτικής Γραμματείας (ο 30χρονος Νάσος Ηλιόπουλος, η 33χρονη Ράνια Σβίγκου και ο 35χρονος Γιάννης Μπουρνούς, όλοι προερχόμενοι από τη Νεολαία, όπως και ο γραμματέας, ο πρωθυπουργός και οι στενοί του συνεργάτες Παππάς και Σακελλαρίδης) που εκπροσωπούν την πλειοψηφία στο όργανο μαζί με τους πιο έμπειρους Πάνο Λάμπρου, Χριστόφορο Παπαδόπουλο και Παναγιώτη Ρήγα.
Απέναντί τους η Αριστερή Πλατφόρμα «παρατάσσει» τα πιο παλιά και έμπειρα στελέχη της (Στ. Λεουτσάκος, Σόφη Παπαδόγιαννη, Αλ. Καλύβης, Αντ. Νταβανέλλος), τα οποία ενδεχομένως θα κρατήσουν ψηλά τη σημαία της κριτικής στην κυβέρνηση από τα αριστερά. Οι ΠΑΣΟΚογενείς δεν παίρνουν μερίδιο στην Π.Γ., καθώς φαίνεται να στρέφουν περισσότερο το ενδιαφέρον τους στην κυβέρνηση.
Ωστόσο γεγονός είναι ότι η «απορρόφηση του κόμματος στους κρατικούς θεσμούς», την οποία επισημαίνει ως κίνδυνο το απόσπασμα της Πολιτικής Απόφασης που παραθέσαμε στην αρχή, έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη κι αν πολλοί διαφωνούν ιδεολογικά και πολιτικά με την κυβερνητική πολιτική, μοιραία θα κληθούν να την υπερασπιστούν από τις νέες θέσεις ευθύνης που έχουν καταλάβει, δίνοντας μάχες εντυπώσεων στο προσκήνιο.
Ίσως λοιπόν είναι νωρίς για να αποτιμηθεί το εύρος και η ένταση των διαφωνιών και το πώς θα εξελιχθούν όσο θα ξεδιπλώνεται η κυβερνητική πολιτική και αν οι διαφωνίες που εκφράστηκαν στην Κ.Ε. αποτελούν σπασμούς της ενσωμάτωσης του κόμματος στην κυβέρνηση ή είναι προαναγγελία σοβαρών εσωτερικών τριβών και κλυδωνισμών στο μέλλον, που μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια στην κυβέρνηση...
topontiki.gr
