ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΥΝΑ , ΚΩΣΤΗ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗ, ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΚΙΝΑΣ

Συνεδρίασε χθες η Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου με θέμα ημερήσιας διάταξης: Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου «Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Μεταφορών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, σχετικά με τη συνεργασία στους τομείς των Ναυτιλιακών Μεταφορών και των Ναυτιλιακών Τεχνολογιών».

Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό επί της αρχής και επί των άρθρων στο σύνολό του κατά πλειοψηφία και παραπέμφθηκε στη Διάσκεψη των Προέδρων, προκειμένου να προωθηθεί στην Ολομέλεια προς συζήτηση.

Ακολουθεί το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της ομιλίας του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστή Μουσουρούλη:

«Θα ήθελα να προσεγγίσω το θέμα του Μνημονίου Κατανόησης και της χρησιμότητας αυτού υπό μία αμβλεία πολιτική και οικονομική οπτική γωνία. Καταρχάς, όλα αυτά που συζητάμε, τα συζητάμε υπό αβάσταχτες για την κοινωνία συνθήκες κρίσης.

Σε επίπεδο οικονομικό, αυτή η κρίση και στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, οδηγεί σε μια στασιμότητα επενδύσεων, σε μια γενικότερη οικονομική δυσπραγία των περισσότερων χωρών και των χωρών του ΟΟΣΑ ― των αναπτυγμένων χωρών. Σ’ αυτό το περιβάλλον η λέξη «εξωστρέφεια» αρχίζει και μπαίνει στο λεξιλόγιό μας. Η εξωστρέφεια στο παρελθόν υπήρξε ένας όρος ανθρώπινης συμπεριφοράς. Κάποιος άνθρωπος είναι κλειστός στον εαυτό του κάποιος άνθρωπος είναι εξωστρεφής, κοινωνικός, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εξέλιξή του. Σήμερα ο όρος αυτός, όπως είπα και πριν, είναι στο καθημερινό μας οικονομικό λεξιλόγιο και τον εξειδικεύουμε. Δηλαδή, «εξωστρέφεια είναι καλλιέργεια των συγκριτικών και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων μιας οικονομίας, διεθνείς συνεργασίες κ.λπ.».

Με αυτή την έννοια της εξωστρέφειας, πρέπει να δούμε εάν θα περιοριστούμε στη θεωρία, γιατί όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να είμαστε εξωστρεφείς. Εάν δεν περιοριστούμε εκεί και πάμε παρακάτω, δηλαδή στην πρακτική εφαρμογή της εξωστρέφειας είτε υπό το φως των διεθνών συνεργασιών, είτε υπό το φως των διεθνών επενδύσεων, εκεί τα χαλάμε, εκεί έχουμε πρόβλημα. Και να διευκρινίσουμε τι σημαίνει «ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα», πώς θα τα καλλιεργήσουμε, τι επιπτώσεις έχουν στις εργασιακές σχέσεις, πώς ανταποκρίνεται το χρηματοπιστωτικό σύστημα και όλο οικονομικό οικοδόμημα της χώρας σε όλα αυτά. Εκεί, λοιπόν, πρέπει να γίνουν κάποιες συζητήσεις.

Θέλω να σας πω τα εξής, εισερχόμενος στο θέμα του πλαισίου συνεργασίας με την Κίνα.

Καταρχάς, αυτό το πλαίσιο διέπεται από Διμερή Ναυτιλιακή Συμφωνία που έχει υπογράψει η Κίνα με την ΕΕ. Και να σας ανακοινώσω, μάλιστα, με πολλή χαρά ότι μια συνάντηση για την παρακολούθηση της εφαρμογής της διμερούς συνεργασίας ΕΕ-Κίνας θα φιλοξενήσουμε το προσεχές φθινόπωρο στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.

Το δεύτερο είναι η Διμερής Ναυτιλιακή Συμφωνία που έχει υπογράψει η Ελλάδα με την Κίνα. Σ’ αυτήν αναφέρθηκε ο κ. Δρίτσας και αναρωτήθηκε «τι επιπλέον έχει να προσφέρει ένα τέτοιο Μνημόνιο Κατανόησης;».

Η Διμερής Ναυτιλιακή Συμφωνία υπεγράφη το 1996. Έκτοτε πέρασαν 17 συναπτά έτη. Τι άλλαξε στην κινεζική οικονομία αυτά τα 17 χρόνια; Η Κίνα εξελίχθηκε σε στρατηγικό εταίρο της ΕΕ με αστερίσκους ή χωρίς ― δεν έχει σημασία. Αναφέρθηκε η κυρία Μακρή στην εξειδίκευση αυτής Ναυτιλιακής Συμφωνίας ΕΕ-Κίνας και στους στόχους της. Η Κίνα εξελίχθηκε σε ένα ισχυρότατο διεθνή παράγοντα στον ναυτιλιακό τομέα και γενικότερα του εμπορίου διά της θαλάσσης, αλλά παράλληλα ανάπτυξε παραγωγικές και ποικίλες συνεργασίες με πολλά κράτη της Ευρώπης και όχι μόνο με την Ελλάδα,.

Τι κάνουμε, λοιπόν, εμείς εδώ; Εξειδικεύουμε αυτή τη Διμερή Ναυτιλιακή Συμφωνία σε ορισμένα θέματα, υπό το φως των εξελίξεων αυτών 17 ετών, στους τομείς ειδικότερα των ναυτιλιακών μεταφορών και των ναυτιλιακών τεχνολογιών. Θέλω να σταθώ στα πέντε στοιχεία του Μνημονίου Κατανόησης.

Κι αν μου επιτρέπετε να ανοίξω μια παρένθεση, να σας πω ότι Μνημόνιο Κατανόησης είναι ένα πλαίσιο αρχών. Δεν μπορεί, δηλαδή, ένα τέτοιο μνημόνιο ―και απαντώ στην κυρία Μακρή― να εξειδικεύει. Με ρωτήσατε στην ομιλία σας, τι ακριβώς σημαίνει δημιουργία Ινστιτούτου Συνεργασίας στη Ναυτιλιακή Λιμενική Τεχνολογία και με τις λεπτομέρειες στελέχωσής του, πού θα είναι η έδρα, ποιος θα το χρηματοδοτήσει. Αντίστοιχη ερώτηση κάνετε, για τους όρους και τις προϋποθέσεις αύξησης των εμπορευματικών μεταφορών σε αμοιβαία βάση. Είναι ένα πλαίσιο αρχών το Μνημόνιο Κατανόησης. Προφανώς, είναι σωστά τα ερωτήματα, αλλά δεν μπορούν να απαντηθούν σε ένα τέτοιο Μνημόνιο, εξ όσων γνωρίζω από τη διεθνή εμπειρία. Πάμε, λοιπόν, στα πέντε στοιχεία.

Το πρώτο στοιχείο, λοιπόν, είναι η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Εδώ η συνεργασία αναπτύσσεται στο πλαίσιο των διεθνών συμβάσεων, του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και παράλληλα συνεργασία στον τομέα των επιθεωρήσεων πλοίων. Δηλαδή, η Ελληνική Ναυτιλιακή Διοίκηση θα εξουσιοδοτήσει τον Κινεζικό Νηογνώμονα να εκδίδει για λογαριασμό της πιστοποιητικά σε ελληνικά πλοία. Το βλέπω εξαιρετικά καλό και δεν έχω καμία αμφιβολία για το αν πρέπει ή όχι να προχωρήσουμε σε κάτι τέτοιο.

Δεύτερον: Πρόληψη ρύπανσης από πλοία. Είναι αλήθεια, ότι για μας ως παγκόσμια ηγέτιδα ναυτιλιακή δύναμη, είναι ένα αντικείμενο που μας ενδιαφέρει στον βαθμό που πρέπει και να πρωτοπορούμε στον τομέα του περιβάλλοντος, αλλά και συνεκτιμούμε τις όποιες επιπτώσεις έχουν διάφορες ρυθμίσεις περιφερειακού χαρακτήρα στο ζήτημα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ναυτιλίας. Όπως γνωρίζετε η Ελληνική Ναυτιλιακή Διοίκηση υπεραμύνεται και υπερασπίζεται παγκόσμιες ρυθμίσεις στη ναυτιλία.

Τρίτο θέμα συνεργασίας: Ανάπτυξη λιμένων. Ποιες είναι οι αρχές που προβάλλονται μέσα από αυτό το Μνημόνιο. Η αύξηση των φορτίων, ο εκσυγχρονισμός των λιμενικών υπηρεσιών, η εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών στη διαχείριση φορτίων και η δημιουργία εμπορευματικών κέντρων. Εδώ, λοιπόν, ανοίγει η συζήτηση, αν έχουμε να κερδίσουμε από όλα αυτά. Ασφαλώς έχουμε να κερδίσουμε, διότι έχει αναπτυχθεί μια ισχυρότατη τεχνογνωσία στην Κίνα, και μόνο με την ανταλλαγή αυτής, και όχι με επενδύσεις, η Ελλάδα θα βγει κερδισμένη. Δεν αμφιβάλλει κανείς. Επειδή, όμως, έγινε συζήτηση για το πενταετές σχέδιο ανάπτυξης του ΟΛΠ κ.λπ. σας λέω μετά λόγου γνώσεως ―πέρα από το αν κανείς επιμένει στο ότι οι επενδύσεις πρέπει να είναι δημόσιου χαρακτήρα και δεν μας ενδιαφέρει η εισαγωγή εταίρων ή ισχυρών λιμενικών διαχειριστών― το εξής. Οι λιμενικοί διαχειριστές έχουν, αγαπητέ συνάδελφε, και τους πελάτες μαζί.

Είπατε 75% χρηματοδότηση, προφανώς αναφερόμενος στο ΚΠΣ της εποχής εκείνης, νυν ΕΣΠΑ κ.λπ. Όλα αυτά έχουν ήδη καταρριφθεί από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κατεβάσει τα ποσοστά χρηματοδότησης, θεωρώντας ότι ο ΟΛΠ είναι στην ουσία ο master concessionaire, δηλαδή, ο κύριος παραχωρησιούχος, από την Ελληνική Δημοκρατία, που είναι ο οικοπεδούχος, προς αυτόν. Σήμερα, εάν βρείτε ένα έργο που έχει τόσο υψηλό ποσοστό χρηματοδότησης, ελάτε να μου το δείξετε. Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά δεν κάνω. Είμαι βέβαιος. Συν το γεγονός ότι, εκτός από την τεχνογνωσία διαχείρισης, θέλουμε και τους πελάτες και τα φορτία. Και δεν έχει φέρει μόνο την εταιρεία που είπατε, έχει φέρει και πολλές άλλες.

Πάρα πολύ γρήγορα στο τέταρτο θέμα: Ανταλλαγή ναυτιλιακών τεχνικών δεδομένων και συνεργασία με τα πανεπιστήμια. Μέχρι στιγμής έχουν ήδη ολοκληρωθεί προγράμματα, συνεργασία με το τμήμα Ναυπηγών του Πολυτεχνείου κ.ο.κ. Δηλαδή, έχει ξεπεραστεί, αν θέλετε, το Μνημόνιο Έρευνας και Τεχνολογίας και Εκπαίδευσης. Και όλα αυτά τα λέω γιατί είπατε να εξεταστούν οι όροι ισοτιμίας και αμοιβαιότητας. Υπό αυτό το πνεύμα μιλάω.

Το πέμπτο και τελευταίο στοιχείο είναι η εκπαίδευση και η ανταλλαγή προσωπικού. Αυτά, λέει το Μνημόνιο Κατανόησης, ότι θα γίνονται υπό το φως των διαλαμβανομένων στις διεθνείς συμβάσεις του IMO και του ILO. Λοιπόν, τι λέει ακριβώς. Εκπαίδευση και ανταλλαγή προσωπικού και παροχή διευκόλυνσης στους ναυτικούς κατά την παραμονή τους επί των πλοίων στα λιμάνια των δύο χωρών. Έρχεται κινεζικό πλοίο εδώ, διευκολύνονται οι Κινέζοι ναυτικοί. Πηγαίνει ελληνικό πλοίο εκεί, διευκολύνονται οι Έλληνες ναυτικοί. Όμως, ο όρος «ανταλλαγή προσωπικού», αγαπητοί συνάδελφοι, ―και απαντώ σε όλα τα κόμματα που έσπευσαν, όπως κάνουν κάθε φορά, να υιοθετήσουν ανακοινώσεις ορισμένων συνδικαλιστικών φορέων, χωρίς να μπουν στον κόπο να ψάξουν λίγο παραπάνω― δεν σημαίνει «ανταλλαγή ναυτικών».

Σας ρωτώ: Πού επιβάλλεται, όπως λένε οι ανακοινώσεις αυτές, η πλήρης υποβάθμιση των Ελλήνων ναυτεργατών; Στους όρους εργασίας; Στους όρους αμοιβής τους; Σε σχέση με τις συλλογικές συμβάσεις, λένε οι ανακοινώσεις. Πώς μετατρέπονται σε φθηνό εργατικό δυναμικό και εξελίσσονται σε επίπεδα Κινέζων ναυτεργατών. Βρείτε μια διάταξη του Μνημονίου Κατανόησης που να σχετίζεται με θέματα στελέχωσης πλοίων και αμοιβών ναυτεργατών. Βρείτε μία, σας παρακαλώ. Αν δεν βρείτε, παρακαλώ, στη συζήτηση που θα λάβει χώρα στην Ολομέλεια από τα κόμματα που θα μιλήσουν ―γιατί νομίζω μιλούν μόνο αυτά που καταψηφίζουν― να δοθούν απαντήσεις.

Επίσης, με την ευκαιρία κ. Πρόεδρε, επειδή θα γίνει μεγάλη συζήτηση στην Ολομέλεια για το λιμενικό πακέτο που θα συζητήσουμε, με αφορμή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και όσα είπε ο κ. συνάδελφος, θα ήθελα παρακαλώ κ. Δρίτσα να μας πει επιτέλους ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν, ο μη γένοιτο, αναλάβει την τύχη της χώρας, τι θα κάνει με την COSCO στον Πειραιά. Θα ακυρώσει τη Σύμβαση; Θα στείλει αμέσως έλεγχο και με ποιον τρόπο, για να δει αν παραβιάζονται ή όχι τα εργασιακά δικαιώματα, οι συνθήκες γαλέρας, όπως τις αποκαλέσατε. Θα σταματήσει κάθε διαδικασία ανάπτυξης με παραχωρήσεις ή όχι; Τι ακριβώς θα κάνει; Αλλά, ειδικά στο θέμα της Σύμβασης, θα διώξετε την COSCO ναι ή όχι; Εάν θα την κρατήσετε, θα αλλάξετε τη Σύμβαση ζητώντας να επιβληθούν οι δικοί σας όροι, όπως τους περιγράφετε κατά καιρούς, όταν λαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ τον λόγο σε σχέση με την επενδύσεις;

Πίσω από οποιαδήποτε συζήτηση για επενδύσεις ή για διεθνή συμφωνία κ.λπ. υπάρχουν κόμματα κ. Πρόεδρε, που βλέπουν πάντα ένα θηρίο. Το θηρίο της καταπίεσης του ανθρώπου. Εγώ, πίσω από τέτοιου είδους συμβάσεις που μιλούν για ανάπτυξη, δεν βλέπω αυτό. Βλέπω τα δώρα της γνώσης, τα δώρα της ανταλλαγής εμπειρίας και τεχνογνωσίας και τα δώρα των θέσεων εργασίας.

Εάν, λοιπόν, εσείς συνεχίσετε με αυτή την τακτική, εγώ πιστεύω ότι θα οδηγήσετε τη χώρα στον πλήρη απομονωτισμό.

Το Μνημόνιο Κατανόησης, που συζητάμε σήμερα, αποτυπώνει ακριβώς, τη βούληση αυτή της Ελληνικής Δημοκρατίας να προχωρήσει με εξωστρέφεια, να αξιοποιήσει τα διεθνή τεκταινόμενα και να κερδίσει από τις ευκαιρίες.

Κύριε Πρόεδρε, η Κίνα είναι ένα κράτος μεγάλης σημασίας στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές. Δεύτερον, παρουσιάζει πολύ μεγάλη ανάπτυξη σε όλο το φάσμα των ναυτιλιακών και των παραναυτιλιακών δραστηριοτήτων. Έχει ισχυρό χρηματοπιστωτικό τομέα. Βεβαίως, στηρίζει τα ναυπηγικά προγράμματα. Επίσης, έχει πολύ μεγάλη εμπειρία, στον τομέα της διαχείρισης λιμένων και εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών. Από αυτόν τον κατάλογο, ο οποίος είναι πολύ μακρύς, μπορούμε να κερδίσουμε. Σίγουρα δεν θα χάσουμε.

Η Ελλάδα, πάλι, έχει πλοία ελληνικών συμφερόντων που μεταφέρουν ήδη Χ φορτίο στα κινεζικά λιμάνια, με προοπτική να αυξηθούν και οι όγκοι των μεταφορών αυτών. Η Ελλάδα, επίσης, έχει λιμάνια που έχουνε στρατηγική θέση. Επίσης, η Ελλάδα, έχει ισχυρή ναυτική παράδοση και τεχνογνωσία. Όλα αυτά μαζί, το καθένα και με την προστιθέμενη αξία τους, μπορούν να οδηγήσουν σε εξαιρετικά καλά αποτελέσματα.

Ας μην αντιμετωπίζουμε με τέτοια μυωπία αυτές τις πολιτικές. Πολιτικές που ευνοούν τη συνεργασία, δημιουργούν θέσεις εργασίας, περιορίζουν την ανεργία. Αλλά και κάτι ακόμη, μιλάμε για πολιτικές που απέδωσαν, κύριοι συνάδελφοι, από αρχαιοτάτων χρόνων.

Ο Πειραιάς τι ήταν την εποχή του Θεμιστοκλή; Ήταν ένα κέντρο, στο οποίο διαμορφωνόταν η διεθνής τιμή των προϊόντων. Η Αθήνα, που δεν είχε εύφορο έδαφος, κέρδιζε από το λιμάνι αυτό. Έτσι ζούσε η Αθήνα, με το παγκόσμιο εμπόριο. Αυτό, λοιπόν, προσέξτε το, το εμπόριο ήταν ιδιωτικό και δεν ήταν κρατικό, αλλά και τα πλοία ήταν ιδιωτικά.

Τώρα, κύριε συνάδελφε του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Ε.Κ.Μ., σας παρακαλώ θερμά, να ξαναδείτε τις θέσεις του Κόμματός σας και, ενόψει και των συζητήσεων, να είστε, σας παρακαλώ, όσο μπορείτε ποιο σαφής.

Έθεσα μερικά ερωτήματα, θα τα συμπληρώσω και την επόμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια.»