Ανοιχτά συζητείται στην κυβέρνηση η εκδοχή ενός αδιεξόδου στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος, σε συνέντευξη στη «Ν», ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο εκλογών ή δημοψηφίσματος, ανέφερε χαρακτηριστικά πως «κάθε διαπραγματευτής οφείλει να δημοσιοποιεί μόνο όσες από τις σκέψεις του κρίνει κάθε στιγμή ότι εξυπηρετούν τον σκοπό του». Ο ίδιος διακρίνει σύμπνοια με τους εταίρους σε ζητήματα διαφθοράς και φοροδιαφυγής, συμφωνία στον στόχο, αλλά διαφωνία στον τρόπο αναφορικά με τις 100 δόσεις και πιο ισχυρές διαφωνίες στα θέματα των εργασιακών σχέσεων και των ιδιωτικοποιήσεων.
«Παίζει ένα σκληρό παιχνίδι» σχολιάζει για τη στάση της ΕΚΤ. «Οι χώρες που πραγματικά το χρειάζονται, όπως η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες της περιφέρειας, δεν έχουν να περιμένουν πολλά από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης» απαντά στην επισήμανση ότι η Ελλάδα εξαιρείται από το σχέδιο Ντράγκι. Σε ερώτηση γιατί η ελληνική Βουλή δεν κύρωσε τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου αναφέρει ότι «θα επιχειρούσε με πλάγιο τρόπο να δέσει πολιτικά τα χέρια της παρούσας Βουλής και της κυβέρνησης σε σχέση με τους όρους αυτής της σύμβασης».
«Μπορεί να μη συνηθίζονται στον δημόσιο διάλογο τέτοιες αναφορές, αλλά είναι υπαρκτά και αυτού του είδους τα ζητήματα» παρατηρεί ως προς την επίκληση από την Αθήνα σεναρίων που θέλουν έως και τζιχαντιστές να κατακλύζουν την Ευρώπη στην περίπτωση μιας οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας.
Το Eurogroup της προηγούμενης Δευτέρας παρέπεμψε στις τεχνικές συνομιλίες την εξειδίκευση της μεταρρυθμιστικής ατζέντας για την Ελλάδα. Σε ποια σημεία εντοπίζετε πραγματικές δυνατότητες σύγκλισης με τους εταίρους και σε ποια σημεία πραγματικές δυσκολίες;
«Οι αποφάσεις του Eurogroup είναι κοινές και συμφωνημένες σε ένα αρχικό πλαίσιο απ’ όλες τις πλευρές, ασχέτως αν έχουν υπάρξει εκατέρωθεν συμβιβασμοί. Σε ζητήματα διαφθοράς και φοροδιαφυγής υπάρχει σύμπνοια. Σε άλλα, όπως στις 100 δόσεις, συμφωνούμε στους στόχους, αλλά διαφωνούμε στους τρόπους επίτευξης. Σε ζητήματα όπως αυτά των εργασιακών σχέσεων και των ιδιωτικοποιήσεων καταγράφονται πιο ισχυρές διαφωνίες. Εμείς θεωρούμε, για παράδειγμα, ότι η ευελιξία στην αγορά εργασίας όχι μόνο δεν ευνοεί την οικονομία, αλλά αντίθετα ενισχύει ορισμένους αντιπαραγωγικούς επιχειρηματίες να λειτουργούν σε βάρος των εργαζομένων. Από όλη την γκάμα θεμάτων ορισμένα βρίσκονται σε επίπεδο τεχνικής διαβούλευσης, ενώ κάποια άλλα έχουν αναχθεί σε ζητήματα πολιτικής διαβούλευσης. Η επαναφορά της πολιτικής διάστασης στις διαπραγματεύσεις είναι σημαντική επιτυχία και με βάση αυτή θα καταφέρουμε να βρούμε στο τέλος κοινό τόπο».
Πόσο χρόνο έχει διαθέσιμο η χώρα χωρίς νεότερη χρηματοδότηση από τους εταίρους; Πώς θα καλυφθούν οι ανάγκες του Μαρτίου και πώς οι ανάγκες του Απριλίου; Προτεραιότητα αυτό το διάστημα θα έχουν οι εσωτερικές ή οι εξωτερικές πληρωμές του ελληνικού Δημοσίου;
«Ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος, αλλά ούτε και ασφυκτικός. Εχουμε σχεδιασμό και ανταποκρινόμαστε στις άμεσες υποχρεώσεις μας χωρίς προβλήματα. Η συμφωνία του Eurogroup αποτελεί βάση για να ξεπεραστούν τα εμπόδια και όσο θα εξειδικεύεται, θα περιορίζονται και τα προβλήματα χρηματοδότησης. Σε αυτήν τη φάση είναι κρίσιμη η στάση της ΕΚΤ, για την οποία μπορούμε να κάνουμε δύο αναγνώσεις: παίζει ένα σκληρό παιχνίδι πιέζοντας εμάς, αλλά ταυτόχρονα πιέζει με τον ίδιο τρόπο και τους εταίρους να δώσουν γρηγορότερα λύσεις στα προβλήματα».
Επικριτές των κυβερνητικών επιλογών προσάπτουν στο Μαξίμου ότι εκ του αποτελέσματος παρατείνει το μνημόνιο. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί ένα τρίτο πακέτο χρηματοδότησης για την Ελλάδα; Εν τέλει, ποιο σενάριο και ποιο χρονοδιάγραμμα καθιστούν τη χώρα ικανή να προσελκύει επενδύσεις και να δημιουργεί θέσεις εργασίας;
«Δεν παρατείναμε το μνημόνιο, αυτό έχει ήδη κλείσει. Στη συμφωνία-γέφυρα δεν υπάρχει αναφορά στην πέμπτη αξιολόγηση, που θα ολοκλήρωνε το μνημόνιο. Δεν συμφωνήσαμε σε υφεσιακά μέτρα. Ακυρώσαμε τον φετινό στόχο για 3% πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτά είναι ολοφάνερα και μόνο οι μνημονιακές δυνάμεις κάνουν ότι δεν τα βλέπουν. Αντίθετα, προβλέφθηκε να υπάρξει αξιολόγηση στη λίστα μεταρρυθμίσεων, που τώρα συζητάμε και εξειδικεύουμε. Στο τέλος Ιουνίου θα πρέπει να οδηγηθούμε σε νέα συμφωνία, της οποίας πρωταρχικός στόχος δεν θα είναι ένα νέο δάνειο, αλλά πώς θα πετύχουμε την ανάκαμψη της οικονομίας. Θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστεί το χρέος και να διαμορφωθεί ικανοποιητικός δημοσιονομικός χώρος τα επόμενα χρόνια. Μόνο έτσι θα δώσουμε ώθηση στην προσέλκυση επενδύσεων και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανάπτυξη».
Δεν αποτελεί παράδοξο άλλα κοινοβούλια της Ευρωζώνης να κυρώνουν τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου και να μην το κάνει η ελληνική Βουλή; Η κυβέρνηση το έκρινε περιττό, μιλώντας για «μια απλή δανειακή σύμβαση». Αν είναι έτσι, η Γερμανία -για παράδειγμα- γιατί έκρινε αναγκαίο να την κυρώσει;
«Η Γερμανία κύρωσε την απόφαση του Eurogroup. Δεν κύρωσε τη δανειακή σύμβαση, αφού δεν υπάρχει κάτι καινούργιο σ’ αυτήν ώστε να κυρωθεί. Αυτό που συνέβη ήταν η επέκτασή της για τέσσερις μήνες, πράξη για την οποία δεν απαιτούνται ενέργειες από την ελληνική Βουλή. Τυχόν κύρωση εκ νέου της δανειακής σύμβασης όχι μόνο είναι περιττή, αλλά θα επιχειρούσε με πλάγιο τρόπο να δέσει πολιτικά τα χέρια της παρούσας Βουλής και της κυβέρνησης σε σχέση με τους όρους αυτής της σύμβασης. Ας το γνωρίζουν αυτό όσοι ακούν την προπαγάνδα της αντιπολίτευσης. Αν στο τέλος του τετραμήνου υπάρξει συμφωνία και οδηγηθούμε σε μια νέα δανειακή σύμβαση με προφανώς διαφορετικούς όρους, τότε αυτή θα έρθει προς κύρωση στη Βουλή. Πάντως, για σκοπούς διαφάνειας και ενημέρωσης του ελληνικού λαού, το θέμα θα έρθει σύντομα στη Βουλή προς συζήτηση, όπως ανακοίνωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος».
Πώς ερμηνεύετε το γεγονός ότι αργά ή γρήγορα επιστρέφουν στις αγορές, και συγχρόνως αξιοποιούν την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ, όλες οι χώρες της Ευρωζώνης, πλην της Ελλάδας;
«Με τον τρόπο που σχεδιάστηκε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ θα βοηθηθούν περισσότερο οι χώρες που δεν το χρειάζονται ιδιαίτερα, αυτές που αντιμετωπίζουν λιγότερο αποπληθωρισμό. Οι χώρες που πραγματικά το χρειάζονται, όπως η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες της περιφέρειας, δεν έχουν να περιμένουν πολλά απ’ αυτό. Κι ας μη θεωρούμε ότι μόνο η Ελλάδα έχει προβλήματα στην Ευρωζώνη. Στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι οξυμένο, γιατί το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε ήταν βαρύτερο και χειροτέρεψε τη θέση μας σε σχέση με άλλους. Η ραγδαία ανάπτυξη των Podemos στην Ισπανία και του Sinn Fein στην Ιρλανδία μαρτυρά ότι προβλήματα υπάρχουν και αλλού. Ζητούμενο αποτελεί να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο συνολικά στην Ευρώπη και να ξεφύγουν οι χώρες από την παγίδα χρέους, ώστε να αποφευχθεί μια μακρά περίοδος στασιμότητας».
Παρατηρεί κανείς υψηλούς τόνους στην εξωτερική και αμυντική πολιτική της Αθήνας. Θεωρείτε ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας η επίκληση σεναρίων που θέλουν έως και τζιχαντιστές να κατακλύζουν την Ευρώπη στην περίπτωση μιας οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας;
«Μπορεί να μη συνηθίζονται στον δημόσιο διάλογο τέτοιες αναφορές, αλλά είναι υπαρκτά και αυτού του είδους τα ζητήματα. Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας έχει βαρύνουσα σημασία και δεν πρέπει να το παραβλέπουμε, μιας και η μία ή η άλλη εξέλιξη δημιουργεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στην ευρύτερη περιοχή».
Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο ανάπτυξης ενός αντιευρωπαϊκού ρεύματος στην ελληνική κοινωνία καθοδηγούμενου από το κλίμα που διαμορφώνεται στο πλαίσιο αυτής της διαπραγμάτευσης;
«Ανησυχώ για το αντιευρωπαϊκό ρεύμα συνολικά στην Ευρώπη. Ομως, ας αντιστρέψουμε το ερώτημα. Μήπως αυτό το ρεύμα διαμορφώνεται από φυγόκεντρες πολιτικές δυνάμεις που τροφοδοτούνται από τις πολιτικές λιτότητας και τη φαινομενική αδυναμία της Ε.Ε. να ενσωματώσει τα νέα κοινωνικά αιτήματα που αναδύονται με δημοκρατικό τρόπο; Εκεί πρέπει να εστιάζουμε και αυτή την αδυναμία της Ευρώπης οφείλουμε να καταπολεμήσουμε».
Στην περίπτωση αδιεξόδου κατά τη διαπραγμάτευση, εξετάζει πράγματι η κυβέρνηση το ενδεχόμενο να μεταθέσει στο εκλογικό σώμα την ευθύνη απόφασης, με εκλογές ή με δημοψήφισμα; Ποιο μπορεί να είναι το δίλημμα στη δεύτερη περίπτωση;
«Βρισκόμαστε εντός μιας διαπραγμάτευσης και εξετάζουμε κάθε φορά όλα τα ενδεχόμενα, ακόμα και αυτό του αδιεξόδου. Κάθε διαπραγματευτής οφείλει να το κάνει αυτό, όπως επίσης οφείλει να δημοσιοποιεί μόνο όσες από τις σκέψεις του κρίνει κάθε στιγμή ότι εξυπηρετούν τον σκοπό του. Πάντως, δεν εργαζόμαστε για το αδιέξοδο, αλλά για τη διέξοδο στα προβλήματα που αφορούν την οικονομία της χώρας και εντέλει το μέλλον αυτής της κοινωνίας και του εργαζόμενου λαού της».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
vkost@naftemporiki.gr
vkost@naftemporiki.gr
