Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΣΚΑΝΔΑΛΩΝ



Υπό τη σκιά σειράς σκανδάλων βρίσκεται ο πύργος-σύμβολο του καπιταλισμού και του νεοφιλελευθερισμού, τα εγκαίνια του οποίου έδωσαν το έναυσμα για βίαιες κινητοποιήσεις την περασμένη Τετάρτη στη Φραγκφούρτη. 

Η ολοκλήρωση του μεγαλεπήβολου σχεδίου ανέγερσης του 45όροφου κτηρίου έγινε τα χρόνια της κρίσης και συγκεκριμένα την πενταετία 2010-2014. Σκοπός ήταν να βρουν στέγη περίπου 2.300 εργαζόμενοι της Ευρωτράπεζας, τα γνωστά καλοπληρωμένα golden boysΣτο παρασκήνιο της ανέγερσης του νέου πύργου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ανήκουν καταγγελίες περί εκτόξευσης -και δη υπερδιπλασιασμού- του αρχικού προϋπολογισμού, προχειρότητας στην κατασκευή αλλά και… αποζημιώσεων που δόθηκαν εν κρυπτώ για να κλείσουν στόματα. Πρωταγωνίστριες, γερμανικές εταιρείες με αντικρουόμενα συμφέροντα.

Ενδεικτικό είναι ότι για την κατασκευή τού –κατά τ’ άλλα– υπερσύγχρονου και επιβλητικού κτηρίου στην καρδιά της Φραγκφούρτης ο προϋπολογισμός εκτοξεύθηκε από τα 500 εκατ. ευρώ στα 850 κι από κει στα 1,4 δισ. (!), σύμφωνα με το Bloomberg.

Στα χρόνια της κρίσης

Η ολοκλήρωση του μεγαλεπήβολου σχεδίου ανέγερσης του 45όροφου κτηρίου έγινε τα χρόνια της κρίσης και συγκεκριμένα την πενταετία 2010-2014. Σκοπός ήταν να βρουν στέγη περίπου 2.300 εργαζόμενοι της Ευρωτράπεζας, τα γνωστά καλοπληρωμένα golden boys. 

Κι αυτό διότι ο πρώτος πύργος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, 40 ορόφων και 78.000 τ.μ., δεν ήταν αρκετός για να φιλοξενήσει όλους τους εργαζομένους. Την ιδέα της ανέγερσης ενός κτίσματος φτιαγμένου εξολοκλήρου από κλίνκερ, γυαλί και μέταλλο τη συνέλαβε ο Αυστριακός αρχιτέκτονας Βολφ Πριξ, ο οποίος με ενθουσιασμό έκανε λόγο για «το νέο σύμβολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Η ανέγερση, τα σκάνδαλα και… ο ενθουσιασμός που εξανεμίστηκε

Κατά την έναρξη της κατασκευής ο ενθουσιασμός ήταν έκδηλος, ωστόσο το συναίσθημα αυτό γρήγορα εξανεμίστηκε. Ψίθυροι και προβληματισμοί άρχισαν να διασπείρονται όχι μόνο στη Φραγκφούρτη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, με πολλούς να χαρακτηρίζουν σπάταλο ένα τέτοιο έργο, σε καιρό κρίσης και σκληρής λιτότητας.

Εξάλλου, ήδη από το 2008 έγινε φανερό ότι το τελικό κόστος ανέγερσης θα ξεπερνούσε κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό των 500 εκατ. ευρώ, όπερ και εγένετο... 

Την περίοδο εκείνη τα ηνία της ΕΚΤ τα κατείχε ο Ζαν Κλοντ Τρισέ. Ο ίδιος και οι σύμβουλοί του αποφασίζουν να αναθέσουν την εποπτεία του έργου στη γερμανική εταιρεία Drees & Sommer, η οποία ανέλαβε και τη διαχείριση των προσφορών για την ολοκλήρωσή του. Εν συνεχεία η Drees & Sommer παραδίδει τη δουλειά σε μια γερμανική κατασκευαστική, την Gassmann + Grossmann. Όλως… παραδόξως, αποκαλύφθηκε ότι η Drees & Sommer κατέχει ποσοστό 39% στη μητρική εταιρεία της Gassmann + Grossmann! 

Για την υπόθεση, ανταγωνίστρια εταιρεία που είχε συμμετάσχει στον σχετικό διαγωνισμό προσέφυγε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγγέλλοντας το ντιλ. 

Το σκανδαλώδες της υπόθεσης ήταν ότι η προσφεύγουσα εταιρεία είχε υποβάλει μια σαφώς πιο δελεαστική προσφορά, αλλά η ΕΚΤ έκανε, ως φάνηκε, τα… στραβά μάτια. Τελικά η υπόθεση έκλεισε με διακανονισμό και η Ευρωτράπεζα κατέβαλε αποζημίωση ύψους 300.000 ευρώ στη θιγόμενη εταιρεία.

Μια ακόμα υπόθεση που σκιάζει τη μεγαλοπρέπεια και την επιβλητικότητα του πύργου είναι το σπάσιμο συμβολαίων λόγω εκτίναξης του προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, η γερμανική Baresel είχε αναλάβει αρχικά τις οικοδομικές εργασίες, όμως η σωρεία τεχνικών προβλημάτων που σημειώθηκαν κατά την ανέγερση οδήγησε την ΕΚΤ στο σπάσιμο των συμβολαίων, έπειτα από διαφωνίες για τα έξοδα. Ακολούθησαν νέοι διακανονισμοί, ώσπου το έργο κατέληξε στα χέρια της γερμανικής Zueblin AG, η οποία και ολοκλήρωσε την ανέγερση με τρία χρόνια καθυστέρηση.

Πυρά από τον γερμανικό Τύπο
Όλα τα παραπάνω οδήγησαν ακόμη και συντηρητικές εφημερίδες στην άσκηση κριτικής προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Το γερμανικό «Der Spiegel» έκανε λόγο για ένα πολυέξοδο και «πρόχειρο» έργο, στο οποίο ο εμπνευστής του ήθελε να αποδώσει έναν συμβολισμό νομισματικής δύναμης, αίγλης και εξουσίας. Αντ’ αυτού, ο πύργος τελικά χαρακτηρίστηκε από το «Spiegel» και άλλους πολεμίους του «σύμβολο σπατάλης και ανεπαρκούς ελέγχου»! 

Την αποτυχία ανέγερσης του πύργου βάσει του αρχικού προϋπολογισμού την παραδέχτηκε ακόμη και το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωτράπεζας Γεργκ Άσμουσεν, ο οποίος το 2012 απέδωσε τη διόγκωση του κόστους στην αυξημένη τιμή των... οικοδομικών υλικών.



zougla.gr