Του Σπύρου Δημητρέλη
Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, λένε οι ποδοσφαιρόφιλοι. Τι συμβαίνει, όμως, με έναν φόρο που εισπράττεται με επιτυχία όταν μάλιστα το δημόσιο ταμείο βρίσκεται στο κόκκινο; «Θα εκπλαγώ αν δω τον ΕΝΦΙΑ να αλλάζει ριζικά και να μετατρέπεται σε Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας», λέει έμπειρος φοροτεχνικός σχολιάζοντας το γεγονός ότι εισπρακτικά ο ΕΝΦΙΑ πέτυχε να φέρει στο δημόσιο ταμείο τα χρήματα που είχαν προϋπολογιστεί και ότι έχουν ήδη περάσει σχεδόν δυο μήνες από την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης χωρίς να έχει γίνει πραγματικότητα η προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ για ξήλωμα του φόρου.
Αυτό που δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη είναι ότι όποιος και αν ρωτηθεί στο υπουργείο Οικονομικών για το συγκεκριμένο θέμα δηλώνει το ίδιο, δηλαδή ότι η ουσιαστική κατάργηση του ΕΝΦΙΑ είναι κάτι παραπάνω από απίθανη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει και ότι ο φόρος δεν θα αλλάξει, έστω και σε επίπεδο εντυπώσεων, προκειμένου η κυβέρνηση να μπορεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά τη διατήρησή του.
Το σίγουρο είναι ότι τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ είναι ένα... σίγουρο έσοδο για το φετινό προϋπολογισμό και πολύ δύσκολα η ηγεσία του υπουργείου θα αποφασίσει να τον ξηλώσει. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει και ότι ο ΕΝΦΙΑ δεν θα «καταργηθεί».
Το βασικό σενάριο που διακινείται στους διαδρόμους του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τα εξής:
- Αλλαγή του ονόματος του φόρου από ΕΝΦΙΑ σε Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.
- Παροχή κάποιας απαλλαγής από το φόρο ακινήτων ενός συγκεκριμένου αριθμού τετραγωνικών της κύριας κατοικίας κάθε νοικοκυριού. Μάλιστα, ανοικτό είναι το ενδεχόμενη η απαλλαγή να δοθεί μόνο σε περιοχές που έχουν τιμή ζώνης έως ένα συγκεκριμένο όριο, όπως για παράδειγμα τα 1.600 ευρώ ανά τετραγωνικό.
- Αντιστάθμιση της απώλειας εσόδων από την παροχή της φοροαπαλλαγής στην κύρια κατοικία των νοικοκυριών με αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο και η αντιστάθμιση αυτή δεν θα είναι εύκολη καθώς και μόνο η απαλλαγή της κύριας κατοικίας των νοικοκυριών θα προκαλέσει σημαντική μείωση των εσόδων από το φόρο.
- Η μείωση των συνολικών εσόδων από το φόρο θα είναι το 2015 της τάξεως το πολύ του 10%, δηλαδή κατά περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα πρέπει να αναζητηθούν από αλλού.
Να σημειωθεί ότι η πλήρης εφαρμογή της προεκλογικής εξαγγελίας του ΣΥΡΙΖΑ για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και αντικατάστασή του με φόρο ακίνητης περιουσίας ο οποίος θα έχει αφορολόγητο όριο 400.000 έως 500.000 ευρώ θα προκαλούσε μια ετήσια απώλεια εσόδων ύψους περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η υλοποίηση αυτής της εξαγγελίας θα ισοδυναμούσε με κίνηση δημοσιονομικής αυτοκτονίας σε μια περίοδο που διαπιστώνεται ότι ο προϋπολογισμός του 2014 κληροδότησε στο 2015 ένα δημοσιονομικό κενό ύψους τουλάχιστον 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, λένε οι ποδοσφαιρόφιλοι. Τι συμβαίνει, όμως, με έναν φόρο που εισπράττεται με επιτυχία όταν μάλιστα το δημόσιο ταμείο βρίσκεται στο κόκκινο; «Θα εκπλαγώ αν δω τον ΕΝΦΙΑ να αλλάζει ριζικά και να μετατρέπεται σε Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας», λέει έμπειρος φοροτεχνικός σχολιάζοντας το γεγονός ότι εισπρακτικά ο ΕΝΦΙΑ πέτυχε να φέρει στο δημόσιο ταμείο τα χρήματα που είχαν προϋπολογιστεί και ότι έχουν ήδη περάσει σχεδόν δυο μήνες από την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης χωρίς να έχει γίνει πραγματικότητα η προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ για ξήλωμα του φόρου.
Αυτό που δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη είναι ότι όποιος και αν ρωτηθεί στο υπουργείο Οικονομικών για το συγκεκριμένο θέμα δηλώνει το ίδιο, δηλαδή ότι η ουσιαστική κατάργηση του ΕΝΦΙΑ είναι κάτι παραπάνω από απίθανη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει και ότι ο φόρος δεν θα αλλάξει, έστω και σε επίπεδο εντυπώσεων, προκειμένου η κυβέρνηση να μπορεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά τη διατήρησή του.
Το σίγουρο είναι ότι τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ είναι ένα... σίγουρο έσοδο για το φετινό προϋπολογισμό και πολύ δύσκολα η ηγεσία του υπουργείου θα αποφασίσει να τον ξηλώσει. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει και ότι ο ΕΝΦΙΑ δεν θα «καταργηθεί».
Το βασικό σενάριο που διακινείται στους διαδρόμους του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τα εξής:
- Αλλαγή του ονόματος του φόρου από ΕΝΦΙΑ σε Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.
- Παροχή κάποιας απαλλαγής από το φόρο ακινήτων ενός συγκεκριμένου αριθμού τετραγωνικών της κύριας κατοικίας κάθε νοικοκυριού. Μάλιστα, ανοικτό είναι το ενδεχόμενη η απαλλαγή να δοθεί μόνο σε περιοχές που έχουν τιμή ζώνης έως ένα συγκεκριμένο όριο, όπως για παράδειγμα τα 1.600 ευρώ ανά τετραγωνικό.
- Αντιστάθμιση της απώλειας εσόδων από την παροχή της φοροαπαλλαγής στην κύρια κατοικία των νοικοκυριών με αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο και η αντιστάθμιση αυτή δεν θα είναι εύκολη καθώς και μόνο η απαλλαγή της κύριας κατοικίας των νοικοκυριών θα προκαλέσει σημαντική μείωση των εσόδων από το φόρο.
- Η μείωση των συνολικών εσόδων από το φόρο θα είναι το 2015 της τάξεως το πολύ του 10%, δηλαδή κατά περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα πρέπει να αναζητηθούν από αλλού.
Να σημειωθεί ότι η πλήρης εφαρμογή της προεκλογικής εξαγγελίας του ΣΥΡΙΖΑ για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και αντικατάστασή του με φόρο ακίνητης περιουσίας ο οποίος θα έχει αφορολόγητο όριο 400.000 έως 500.000 ευρώ θα προκαλούσε μια ετήσια απώλεια εσόδων ύψους περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η υλοποίηση αυτής της εξαγγελίας θα ισοδυναμούσε με κίνηση δημοσιονομικής αυτοκτονίας σε μια περίοδο που διαπιστώνεται ότι ο προϋπολογισμός του 2014 κληροδότησε στο 2015 ένα δημοσιονομικό κενό ύψους τουλάχιστον 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.