Του Χάρη Φλουδόπουλου
“Μέτρα την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης”. Το στέλεχος του Μαξίμου που είχε τη λαμπρή ιδέα, να ομαδοποιήσει σε ένα κοινό πακέτο τα πρώτα κοινωνικά μέτρα της νέας κυβέρνησης, υπό τον ομολογουμένως εντυπωσιακό αυτό τίτλο, είχε ήδη κερδίσει το ματς από τα... αποδυτήρια. Και το κυριότερο με σχεδόν τα μισά συγκριτικά με τα έκτακτα κοινωνικά μέτρα και κονδύλια που διέθεσε το 2014 η προηγούμενη κυβέρνηση (200,3 εκ. ευρώ έναντι 383,6 εκ. ευρώ). Εάν δε συμπεριληφθούν στο πακέτο της προηγούμενης κυβέρνησης και άλλες κοινωνικές δράσεις μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, τότε τα τωρινά 200,3 εκ. ευρώ είναι ένα μικρό ποσοστό.
“Είναι αλήθεια ότι ήταν πολύ έξυπνη η ιδέα αυτή και είναι κάτι που ίσως θα έπρεπε να το έχουμε σκεφθεί και εμείς να το κάνουμε, δηλαδή να βάλουμε σε ένα καλάθι διαφορετικές δράσεις. Θα κερδίζαμε τις εντυπώσεις. Όμως η ουσία είναι ότι τα 200 εκατομμύρια του κ. Τσίπρα, είναι ένα κλάσμα μόνο των κονδυλίων και των δράσεων που είχε διαθέσει η προηγούμενη κυβέρνηση για κοινωνικές δράσεις” αναφέρει στο Capital.gr κορυφαίο στέλεχος των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Πράγματι το πακέτο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης της κυβέρνησης όχι απλά είναι μικρότερο σε μέγεθος από το πακέτο των κοινωνικών δράσεων που είχαν δρομολογηθεί και εφαρμόζονταν από τις κυβερνήσεις Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ αλλά ούτε καν πρωτοπορεί, αφού αντίστοιχες δράσεις υποστήριξης τόσο για το ρεύμα όσο και για το ενοίκιο ή για τα συσσίτια, εφαρμόζονται από το ... 2013 με περισσότερα κονδύλια και δικαιούχους.
Και είναι χαρακτηριστικό ότι στη συντριπτική πλειονότητα των κοινωνικών μέτρων οι προηγούμενες δράσεις ήταν ευρύτερες, συμπεριλαμβάνοντας μεγαλύτερο αριθμό δικαιούχων ενώ και τα κονδύλια που είχαν διατεθεί ήταν περισσότερα.
Τι δείχνει λοιπόν το crash test των “μέτρων για την ανθρωπιστική κρίση” της κυβέρνησης, με τις επιμέρους κοινωνικές δράσεις που εφαρμόζονταν τα προηγούμενα χρόνια;
Το συνολικό ύψους του πακέτου μέτρων για την ανθρωπιστική κρίση της κυβέρνησης ανέρχεται σε 200,3 εκ. Ευρώ και αναλύεται σε: 22,1 εκ. Ευρώ για το ρεύμα, 40,5 εκ. Ευρώ για το επίδομα ενοικίου και 137,7 εκ. Ευρώ για το επίδομα σίτισης.
Ηλεκτρικό ρεύμα
ΣΥΡΙΖΑ
Με το νέο νόμο προβλέπεται η επανασύνδεση των κομμένων μετρητών σε κύριες κατοικίες χωρίς επιβάρυνση και παρέχεται δωρεάν ρεύμα έως 300 KWh/ μήνα έως το τέλος του έτους. Η παροχή σύμφωνα με τον υπολογισμό της κυβέρνησης θα έχει ύψος 22,1 εκ. ευρώ. Με βάση τα διαθέσιμα χρήματα το μέτρο θα αφορά 65 έως 70 χιλιάδες δικαιούχους (για να εφαρμοζόταν σε 300 χιλιάδες νοικοκυριά θα χρειαζόταν κοντά στα 100 εκ. ευρώ)
ΝΔ-ΠΑΣΟΚ
Επί της προηγούμενης κυβέρνησης ίσχυε το ΚΟΤ (το οποίο και συνεχίζει να ισχύει) και το οποίο προβλέπει έκπτωση 45% για 640 χιλιάδες δικαιούχους. Στους δικαιούχους του ΚΟΤ δεν κόβεται το ρεύμα. Παράλληλα με το ΚΟΤ, δινόταν ήδη δωρεάν ρεύμα σε 8 χιλιάδες οικογένειες, οι οποίες είχαν καθοριστεί από μεικτές επιτροπές των δήμων και της ΔΕΗ.
Επίσης δινόταν 70% έκπτωση στο ρεύμα για φορείς αλληλεγγύης, εκκλησίες, δημοτικά συσσίτια κλπ, επιδοτήσεις 60% για σύνδεση με φυσικό αέριο για 25 χιλιάδες οικογένειες (15 εκ. μέσω ΕΣΠΑ) ενώ έτοιμη ήταν η ρύθμιση για 70% έκπτωση στο φυσικό αέριο σε κοινωνικές δομές. Το κόστος της παροχής του ΚΟΤ το 2013 ήταν 33,6 εκ. ευρώ το 2013
Κόστος νέου μέτρου: 22,1 εκ. Ευρώ για περίπου 70 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 33,6 εκ. Ευρώ για περίπου 640 χιλιάδες δικαιούχους
Κουπόνια σίτισης
ΣΥΡΙΖΑ
Σύμφωνα με την έκθεση του ΓΛΚ θα διατεθούν 137,7 εκ. ευρώ για 9 μήνες για να δοθούν κουπόνια σίτισης σε 300 χιλιάδες δικαιούχους. Αυτό σημαίνει ότι θα δοθούν 51 ευρώ το μήνα ανά άτομο για την προμήθεια προμήθεια βασικών ειδών διατροφής και διαβίωσης, υπό μορφή κουπονιών ή ηλεκτρονικού μέσου προμήθειας αυτών των ειδών, από επιχειρήσεις που θα θελήσουν να συνεργασθούν.
ΝΔ – ΠΑΣΟΚ
Το πρόγραμμα επισιτιστικής και υλικής συνδρομής για 165 χιλιάδες οικογένειες είχε προϋπολογισμό 330 εκ. ευρώ για παροχή σε είδος μέσω κοινωνικών δομών φτώχειας, της Εκκλησίας, των δήμων κλπ.
Κόστος νέου μέτρου: 137,7 εκ. ευρώ για 300 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 330 εκ. ευρώ για 165 χιλιάδες δικαιούχους
Επιδότηση Ενοικίου
ΣΥΡΙΖΑ
Θα διατεθούν 40,5 εκ. Ευρώ ως επίδομα ενοικίου που θα κατευθυνθεί σε έως 30 χιλιάδες δικαιούχους με ενδεχόμενη παράταση και για το 2016. Η επιδότηση θα ανέρχεται στα 70 έως τα 220 ευρώ το μήνα (κατά μέσο όρο 150 ευρώ το μήνα).
ΝΔ –ΠΑΣΟΚ
Επί προηγούμενων κυβερνήσεων η τελευταία επιδότηση ενοικίου είχε δοθεί μέσω ΟΕΚ το 2011. Τότε είχαν δοθεί 58 εκ. σε περίπου 60 χιλιάδες δικαιούχους.
Επί προηγούμενης κυβέρνησης είχαν διατεθεί 20 εκ. ευρώ μέσω του προγράμματος εξασφάλισης στέγης σε αστέγους και εργασίας. Επίσης πέρυσι διατέθηκαν 20 εκ. ευρώ για εξασφάλιση στέγης σε αστέγους, μέσω προγράμματος που υλοποιήθηκε από 62 δήμους και άλλους φορείς.
Κόστος νέου μέτρου: 40,5 εκ. Ευρώ για περίπου 30 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 58 εκ. Ευρώ για περίπου 60 χιλιάδες δικαιούχους + 20 εκ. ευρώ
Άλλες έκτακτες παροχές που είχαν χορηγηθεί πέρυσι για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης αφορούσαν σε
- 470 εκ. ευρώ κοινωνικό μέρισμα που δόθηκε το 2014 από το πρωτογενές πλεόνασμα σε 690 χιλιάδες οικογένειες
- 10 εκ. ευρώ που δόθηκαν σε περιφέρειες, εκκλησία και άλλους φορείς που αντιμετώπιζαν αυξημένες ανάγκες για διανομή τροφίμων
- 20 εκ. ευρώ που δόθηκαν επιπλέον για καλύψεις ανασφάλιστων
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΕΤΡΑ
Εκτός όμως από τα άμεσα συγκρίσιμα και έκτακτα μέτρα υπάρχουν και μια σειρά άλλες κοινωνικές και ανθρωπιστικές δράσεις που υλοποιήθηκαν χωρίς να έχουν τύχει της ανάλογης προβολής όπως:
Ελάχιστο Εγγυημένο εισόδημα
Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε προωθήσει το λεγόμενο θεσμό του “ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος”, που είχε αρχίσει πιλοτικά να εφαρμόζεται σε 13 δήμους. Μέσω του προγράμματος διατέθηκαν 26 εκ. ευρώ εθνικοί πόροι και ακόμη 20 εκ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Στην πλήρη επέκτασή του σε όλη τη χώρα από το 2015 θα κόστιζε 1,5 δις ευρώ και περιλάμβανε οικονομική ενίσχυση ύψους 400 ευρώ το μήνα, άμεση ένταξη στο ΚΟΤ, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ένταξη στο πρόγραμμα κοινωνικής φροντίδας με παράλληλη κατάρτιση και προώθηση στην απασχόληση.
Άλλες τακτικές κοινωνικές και ανθρωπιστικές δράσεις της προηγούμενης κυβέρνησης που εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν αφορούσαν:
- 1,3 δις που δόθηκαν πρόσβαση σε υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, όπως παιδικοί σταθμοί, κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων, δράσεις για άτομα με αναπηρίες
- 700 εκ. ευρώ νέο επίδομα παιδιών για 650 χιλιάδες οικογένειες
- 800 εκ. ευρώ για πολιτικές απασχόλησης
Όσο για τις χθεσινές ανακοινώσεις Γιούνκερ, για την παροχή 2 δις ευρώ για την ανθρωπιστική κρίση, την ανάπτυξη και την ανεργία, αν και θα πρέπει να υπάρξουν διευκρινίσεις, πρέπει να αναφερθεί ότι ήδη έχουν εξασφαλιστεί από το νέο ΕΠΣΑ και το περιφερειακό πρόγραμμα 1,2 δις ευρώ εκ των οποίων 800 εκ. από τον θεματικό άξονα 9 για την αντιμετώπιση της φτώχειας και τα υπόλοιπα για συναφείς δράσεις. Ήδη μάλιστα έχουν εξασφαλιστεί εγκρίσεις 330 εκ. ευρώ από το ταμείο κοινωνικής βοήθειας για δράσεις κατά της φτώχειας.
“Μέτρα την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης”. Το στέλεχος του Μαξίμου που είχε τη λαμπρή ιδέα, να ομαδοποιήσει σε ένα κοινό πακέτο τα πρώτα κοινωνικά μέτρα της νέας κυβέρνησης, υπό τον ομολογουμένως εντυπωσιακό αυτό τίτλο, είχε ήδη κερδίσει το ματς από τα... αποδυτήρια. Και το κυριότερο με σχεδόν τα μισά συγκριτικά με τα έκτακτα κοινωνικά μέτρα και κονδύλια που διέθεσε το 2014 η προηγούμενη κυβέρνηση (200,3 εκ. ευρώ έναντι 383,6 εκ. ευρώ). Εάν δε συμπεριληφθούν στο πακέτο της προηγούμενης κυβέρνησης και άλλες κοινωνικές δράσεις μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, τότε τα τωρινά 200,3 εκ. ευρώ είναι ένα μικρό ποσοστό.
“Είναι αλήθεια ότι ήταν πολύ έξυπνη η ιδέα αυτή και είναι κάτι που ίσως θα έπρεπε να το έχουμε σκεφθεί και εμείς να το κάνουμε, δηλαδή να βάλουμε σε ένα καλάθι διαφορετικές δράσεις. Θα κερδίζαμε τις εντυπώσεις. Όμως η ουσία είναι ότι τα 200 εκατομμύρια του κ. Τσίπρα, είναι ένα κλάσμα μόνο των κονδυλίων και των δράσεων που είχε διαθέσει η προηγούμενη κυβέρνηση για κοινωνικές δράσεις” αναφέρει στο Capital.gr κορυφαίο στέλεχος των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Πράγματι το πακέτο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης της κυβέρνησης όχι απλά είναι μικρότερο σε μέγεθος από το πακέτο των κοινωνικών δράσεων που είχαν δρομολογηθεί και εφαρμόζονταν από τις κυβερνήσεις Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ αλλά ούτε καν πρωτοπορεί, αφού αντίστοιχες δράσεις υποστήριξης τόσο για το ρεύμα όσο και για το ενοίκιο ή για τα συσσίτια, εφαρμόζονται από το ... 2013 με περισσότερα κονδύλια και δικαιούχους.
Και είναι χαρακτηριστικό ότι στη συντριπτική πλειονότητα των κοινωνικών μέτρων οι προηγούμενες δράσεις ήταν ευρύτερες, συμπεριλαμβάνοντας μεγαλύτερο αριθμό δικαιούχων ενώ και τα κονδύλια που είχαν διατεθεί ήταν περισσότερα.
Τι δείχνει λοιπόν το crash test των “μέτρων για την ανθρωπιστική κρίση” της κυβέρνησης, με τις επιμέρους κοινωνικές δράσεις που εφαρμόζονταν τα προηγούμενα χρόνια;
Το συνολικό ύψους του πακέτου μέτρων για την ανθρωπιστική κρίση της κυβέρνησης ανέρχεται σε 200,3 εκ. Ευρώ και αναλύεται σε: 22,1 εκ. Ευρώ για το ρεύμα, 40,5 εκ. Ευρώ για το επίδομα ενοικίου και 137,7 εκ. Ευρώ για το επίδομα σίτισης.
Ηλεκτρικό ρεύμα
ΣΥΡΙΖΑ
Με το νέο νόμο προβλέπεται η επανασύνδεση των κομμένων μετρητών σε κύριες κατοικίες χωρίς επιβάρυνση και παρέχεται δωρεάν ρεύμα έως 300 KWh/ μήνα έως το τέλος του έτους. Η παροχή σύμφωνα με τον υπολογισμό της κυβέρνησης θα έχει ύψος 22,1 εκ. ευρώ. Με βάση τα διαθέσιμα χρήματα το μέτρο θα αφορά 65 έως 70 χιλιάδες δικαιούχους (για να εφαρμοζόταν σε 300 χιλιάδες νοικοκυριά θα χρειαζόταν κοντά στα 100 εκ. ευρώ)
ΝΔ-ΠΑΣΟΚ
Επί της προηγούμενης κυβέρνησης ίσχυε το ΚΟΤ (το οποίο και συνεχίζει να ισχύει) και το οποίο προβλέπει έκπτωση 45% για 640 χιλιάδες δικαιούχους. Στους δικαιούχους του ΚΟΤ δεν κόβεται το ρεύμα. Παράλληλα με το ΚΟΤ, δινόταν ήδη δωρεάν ρεύμα σε 8 χιλιάδες οικογένειες, οι οποίες είχαν καθοριστεί από μεικτές επιτροπές των δήμων και της ΔΕΗ.
Επίσης δινόταν 70% έκπτωση στο ρεύμα για φορείς αλληλεγγύης, εκκλησίες, δημοτικά συσσίτια κλπ, επιδοτήσεις 60% για σύνδεση με φυσικό αέριο για 25 χιλιάδες οικογένειες (15 εκ. μέσω ΕΣΠΑ) ενώ έτοιμη ήταν η ρύθμιση για 70% έκπτωση στο φυσικό αέριο σε κοινωνικές δομές. Το κόστος της παροχής του ΚΟΤ το 2013 ήταν 33,6 εκ. ευρώ το 2013
Κόστος νέου μέτρου: 22,1 εκ. Ευρώ για περίπου 70 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 33,6 εκ. Ευρώ για περίπου 640 χιλιάδες δικαιούχους
Κουπόνια σίτισης
ΣΥΡΙΖΑ
Σύμφωνα με την έκθεση του ΓΛΚ θα διατεθούν 137,7 εκ. ευρώ για 9 μήνες για να δοθούν κουπόνια σίτισης σε 300 χιλιάδες δικαιούχους. Αυτό σημαίνει ότι θα δοθούν 51 ευρώ το μήνα ανά άτομο για την προμήθεια προμήθεια βασικών ειδών διατροφής και διαβίωσης, υπό μορφή κουπονιών ή ηλεκτρονικού μέσου προμήθειας αυτών των ειδών, από επιχειρήσεις που θα θελήσουν να συνεργασθούν.
ΝΔ – ΠΑΣΟΚ
Το πρόγραμμα επισιτιστικής και υλικής συνδρομής για 165 χιλιάδες οικογένειες είχε προϋπολογισμό 330 εκ. ευρώ για παροχή σε είδος μέσω κοινωνικών δομών φτώχειας, της Εκκλησίας, των δήμων κλπ.
Κόστος νέου μέτρου: 137,7 εκ. ευρώ για 300 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 330 εκ. ευρώ για 165 χιλιάδες δικαιούχους
Επιδότηση Ενοικίου
ΣΥΡΙΖΑ
Θα διατεθούν 40,5 εκ. Ευρώ ως επίδομα ενοικίου που θα κατευθυνθεί σε έως 30 χιλιάδες δικαιούχους με ενδεχόμενη παράταση και για το 2016. Η επιδότηση θα ανέρχεται στα 70 έως τα 220 ευρώ το μήνα (κατά μέσο όρο 150 ευρώ το μήνα).
ΝΔ –ΠΑΣΟΚ
Επί προηγούμενων κυβερνήσεων η τελευταία επιδότηση ενοικίου είχε δοθεί μέσω ΟΕΚ το 2011. Τότε είχαν δοθεί 58 εκ. σε περίπου 60 χιλιάδες δικαιούχους.
Επί προηγούμενης κυβέρνησης είχαν διατεθεί 20 εκ. ευρώ μέσω του προγράμματος εξασφάλισης στέγης σε αστέγους και εργασίας. Επίσης πέρυσι διατέθηκαν 20 εκ. ευρώ για εξασφάλιση στέγης σε αστέγους, μέσω προγράμματος που υλοποιήθηκε από 62 δήμους και άλλους φορείς.
Κόστος νέου μέτρου: 40,5 εκ. Ευρώ για περίπου 30 χιλιάδες δικαιούχους
Κόστος παλιού μέτρου: 58 εκ. Ευρώ για περίπου 60 χιλιάδες δικαιούχους + 20 εκ. ευρώ
Άλλες έκτακτες παροχές που είχαν χορηγηθεί πέρυσι για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης αφορούσαν σε
- 470 εκ. ευρώ κοινωνικό μέρισμα που δόθηκε το 2014 από το πρωτογενές πλεόνασμα σε 690 χιλιάδες οικογένειες
- 10 εκ. ευρώ που δόθηκαν σε περιφέρειες, εκκλησία και άλλους φορείς που αντιμετώπιζαν αυξημένες ανάγκες για διανομή τροφίμων
- 20 εκ. ευρώ που δόθηκαν επιπλέον για καλύψεις ανασφάλιστων
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΕΤΡΑ
Εκτός όμως από τα άμεσα συγκρίσιμα και έκτακτα μέτρα υπάρχουν και μια σειρά άλλες κοινωνικές και ανθρωπιστικές δράσεις που υλοποιήθηκαν χωρίς να έχουν τύχει της ανάλογης προβολής όπως:
Ελάχιστο Εγγυημένο εισόδημα
Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε προωθήσει το λεγόμενο θεσμό του “ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος”, που είχε αρχίσει πιλοτικά να εφαρμόζεται σε 13 δήμους. Μέσω του προγράμματος διατέθηκαν 26 εκ. ευρώ εθνικοί πόροι και ακόμη 20 εκ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Στην πλήρη επέκτασή του σε όλη τη χώρα από το 2015 θα κόστιζε 1,5 δις ευρώ και περιλάμβανε οικονομική ενίσχυση ύψους 400 ευρώ το μήνα, άμεση ένταξη στο ΚΟΤ, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ένταξη στο πρόγραμμα κοινωνικής φροντίδας με παράλληλη κατάρτιση και προώθηση στην απασχόληση.
Άλλες τακτικές κοινωνικές και ανθρωπιστικές δράσεις της προηγούμενης κυβέρνησης που εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν αφορούσαν:
- 1,3 δις που δόθηκαν πρόσβαση σε υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, όπως παιδικοί σταθμοί, κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων, δράσεις για άτομα με αναπηρίες
- 700 εκ. ευρώ νέο επίδομα παιδιών για 650 χιλιάδες οικογένειες
- 800 εκ. ευρώ για πολιτικές απασχόλησης
Όσο για τις χθεσινές ανακοινώσεις Γιούνκερ, για την παροχή 2 δις ευρώ για την ανθρωπιστική κρίση, την ανάπτυξη και την ανεργία, αν και θα πρέπει να υπάρξουν διευκρινίσεις, πρέπει να αναφερθεί ότι ήδη έχουν εξασφαλιστεί από το νέο ΕΠΣΑ και το περιφερειακό πρόγραμμα 1,2 δις ευρώ εκ των οποίων 800 εκ. από τον θεματικό άξονα 9 για την αντιμετώπιση της φτώχειας και τα υπόλοιπα για συναφείς δράσεις. Ήδη μάλιστα έχουν εξασφαλιστεί εγκρίσεις 330 εκ. ευρώ από το ταμείο κοινωνικής βοήθειας για δράσεις κατά της φτώχειας.
